بررسی سابقه پیش تاریخی برخی نقوش فرشهای روستایی وعشایری
|
|
|
|
|
نویسنده
|
نیکویی مجید
|
منبع
|
مطالعات هنر اسلامي - 1395 - دوره : 12 - شماره : 24 - صفحه:79 -94
|
چکیده
|
شباهت برخی نقوش مورد استفاده در فرشهای ایران بهویژه بافتههای غیر شهری با نقوش به کار رفته در تزیینات آثار پیش از تاریخ به حدی است که میتوان حداقل این دسته از نقوش را متاثر یا منشعب از نقوش کهن دانست. اگرچه درباره مفهوم ومخصوصاً اشتراک معنا و دلیل استفاده از این نقوش در بافتههای اخیر و آثار پیش از تاریخ همچنان باید با تردید وگمان قضاوت کرد. نقوشی از فرشهای سدههای اخیرکه بر آثار پیش از تاریخ هم مشاهده میشوند میتواند نشانگر تداوم آنها از آن روزگار تا به امروز باشد و فرش به عنوان یکی از آثار هنری ایران، بستر تداوم کاربرد این نقشها بوده است.در این مقاله نقوشی مشابه از فرشهای ایران و تزیینات آثار پیش از تاریخ شناسایی و معرفی شده است. اغلب نقوش مورد بررسی از بافتههای غیر شهری متعلق به حدود یک سده پیش انتخاب شدهاند و با نمونههای مشابه در آثار پیش از تاریخ (قبل از هزاره اول پیش از میلاد) تطبیق داده شدهاند و به این شیوه سابقۀ پیش تاریخی این دسته از نقوش روشن شده است.برخی طرحها ونقوش مشابه فرشها و آثار پیش از تاریخ که دراین مقاله به آن پرداخت شده است، عبارتاند از: ١.نقوش مداخل(پیدا و پنهان)؛ ٢.سهگوشهای پیوسته و سلسلهای، کنگرهای و پلکانی پیوسته؛ ٣.نقوش شطرنجی(گلهای شطرنجی، مربع شطرنجی، لوزی شطرنجی و..)؛ ٤.خطوط مواج؛ ٥.نگارۀ چهارپاره؛ ٦.گلهای پنج تا دوازدهپر؛ ٧. طرحهای ترنجی؛ ٨. طرحهای راه راه؛ ٩. نقوش چند وجهی.
|
کلیدواژه
|
فرش ایران ,نقوش فرش ,پیشینه نقوش فرش ,نقوش پیش تاریخی
|
آدرس
|
دانشگاه هنر تهران, گروه آموزشی فرش, ایران
|
پست الکترونیکی
|
nikoei@art.ac.ir
|
|
|
|
|