کشف ترجیحات اخلاقی در رسانه اجتماعی توئیتر (مطالعه کیفی انتخابات 1396)

امروزه رسانه‌های اجتماعی نقش مهمی در فهم سیاست و فرهنگ جوامع دارند. بازنمایی خلقیات ایرانی در گفتمان رسانه‌ای و سبک‌های ارتباطی توئیتر از مهم‌ترین بسترها برای مطالعات فرهنگی است. یکی از راه‌های فهم نظم پنهان تغییرات جامعه، از طریق شناخت لایه‌های برسازنده کنش افراد است. جایی که الگوهای ذاتی و موقعیتی برای پذیرش قواعد اخلاقی، سبب تکوین رفتارهای اجتماعی می‌شود. ترجیحات اخلاقی،‌ کیفتی در فرهنگ جوامع بوده و پیش از متغیرهای زمینه‌ای دیگر همچون ویژگی‌های روان‌شناختی یا گرایش‌های سیاسی بر درک و پیش‌بینی رفتار اثرگذار است. کشف الگوی منظم این ترجیحات، نزاع‌های اساسی روشی را به‌راه انداخته و بهترین‌ حالت در وضعی پدیدارشناسانه و بدون دخالت محقق رخ می‌نماید. داده‌های شبکه‌های اجتماعی، چنین امکانی را بیش از پیش میسر ساخته‌اند. هدف مقاله حاضر کشف الگوی ترجیحات اخلاقی کنشگران در موقعیت تصمیم‌گیری سیاسی است که آن را بر بستر کلان‌داده‌های توئیتر در بازه زمانی انتخابات 1396 ریاست‌ جمهوری ایران می‌جوید. روش اجرا تحلیل محتوای کیفی و ساختن مدلی پایین‌به‌بالا از ارزش‌های اخلاقی است. نتایج حاکی از شناسایی ترجیحات گروه، مسئولیت، شناخت،‌ توجه، اعتماد، ارزش، قدرت و اینرسی به‌عنوان مهم‌ترین بنیادهای اخلاقی است که هر یک دو قطب مثبت و منفی دارند. زمینه‌های فرهنگی جامعه‌پذیری اخلاقی بین‌گروهی مبتنی بر پذیرش مسئولیت‌های متقابل می‌تواند پیرنگ بنیادهای اخلاقی ایرانیان و تبیین‌کننده الگوی نظم کنشگری ایشان در تصمیمات سیاسی باشد.