بررسی انتقادی مطالعات سبک‌زندگی دینی

مطالعات سبک‌زندگی اسلامی یکی از پرشمارترین عناوین کتاب و پژوهش (خصوصاً دردهه90) بوده و مورد توجه نهادهای حاکمیتی و سیاستگذاران فرهنگی قرارگرفته است. به هدف بررسی انتقادی این مطالعات و مسئله‌شناسی این پژوهش‌ها 30مقاله و 14کتاب گزینش و با روش «فراترکیب» و با رویکرد «تحلیل انتقادی» بررسی شده است. در این مقاله انواع نظریه‌ها و روش‌های به‌کارگرفته و چالش‌هایی که به تصویر کشیده‌اند دسته‌بندی و عرضه شده است. پس از ارائه نیم‌رخی از وضعیت فعلی دین‌داری و سبک‌زندگی دینی برآمده از پژوهش‌ها، ماهیت پژوهش‌ها و انتقاداتی که به آن‌ها وارد شده ازنظر گذرانده شد. عدم توجه به پرسش‌های امروز درمطالعات، نادیده گرفتن تکثر سبک‌های زندگی، دولتی و سفارشی بودن پژوهش‌ها، غیر علمی بودن آثار ترویجی، نپرداختن به موضوعاتی چون عدالت و قدرت در شاخص‌ها، اکتفا کردن به رویکردهای فردی و روان‌شناختی، قطبی شدن مطالعات، نداشتن گفتگوی انتقادی با نظریات به کارگرفته شده و ارائه همبستگی‌های بدیهی بین متغیرها در مطالعات کمی، ازجمله نقدهای وارده به این پژوهش‌ها است.

a critical review of religious lifestyle studies

one of the most numerous titles of books and research (especially in the 90s) has been the study of islamic lifestyle; and has been considered by government and cultural policymakers. in order to critically review these studies and the problematics of these researches, 30 articles and 14 books s have been selected; and these surveys were analyzed by qualitative meta-synthesis method and the &critical analysis& approach. this article tries to categorize and present the types of theories and methods used and the challenges depicted about religious lifestyle studies. after presenting a summary of the current state of religiosity and religious lifestyle resulting from the research, the essence of the research and the criticisms that can be made about them were considered. ignorance of today’s questions in studies, ignoring the plurality of lifestyles, turning research into commissioned by the government, unscientific extension works, underestimating indicators such as justice and power, limiting to individual and psychological approaches, polarizing studies, lack of critical dialogue with the theories used and the presentation of obvious correlations between variables in quantitative studies are among the criticisms of these studies.