تحلیل جامعه‌شناختی مصرفِ سلامت (مطالعۀ مراجعان مراکز پزشکی شهر سنندج)

گسترش جهانی جامعۀ مصرفی منجر به پیدایش سبکی از زندگی در میان اقشار میانیِ شهری شده است که مهم ترین مشخصه های آنکنش های دگرراهبر،بازنمایی خود،تنظیم خودانگاره،مدیریت ظاهر، و ارایۀ تصویری مطلوب از خویشتن هستند. درجامعۀ مصرفی، که در سیطرۀ و احاطۀ انواع تکنولوژی های بر ساخت تندرستی است، بدن دیگر جزیی ثابت از طبیعت تصور نمی شود، بلکه بهسان سوژۀ زورآزماییِ ایدئولوژیک میاننظامهای معنایی رقیب ظاهر می شود. یکی از عمده ترین پیامدهای جامعۀ مصرفی همین کالایی شدن سلامت است. پیشرفت تکنولوژی های پزشکی، گسترش داروها و کالاهای پزشکی و انواع جراحی ها و دستکاری ها به یکی از شیوه های شایع مراقبت از بدن و سلامت تبدیل شده است. پژوهش حاضر در پی آن است که زمینه ها و دلایل شکل گیری میل به مصرف داروها و کالاهای پزشکی را در بین مردم سنندج دریابد و همچنین این مصرف چه دلالتها، کارکردها و پیامدهایی را به دنبال داشته است. داده های این پژوهش طی مصاحبه عمیق با افرادی که در سال 97 به مراکز پزشکی مراجعه نمودند، گردآوری شده است. بنابر ماهیت موضوع پژوهش، از میان روش های کیفی، نظریه زمینه ای انتخاب گردید. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند با 26 نفر از مراجعین مراکز پزشکی مصاحبه صورت گرفت تا اشباع نظری حاصل شد و در پایان داده های گردآوریشده در قالب 50 مقولۀ فرعی، 12 مقولۀ اصلی و یک مقولۀ مرکزی کدگذاری و تحلیل گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که انتظارات اجتماعی و هنجاری و چالش های مالی و فرهنگی به عنوان زمینه تسهیل گر، و بازار سلامت و زیبایی و مصرف زدگی جامعه به عنوان شرایط مداخله گر عمل می کنند. مصاحبه شوندگان در راهبردهای خویش مصرف دارو و کالاهای پزشکی را به مثابه ابزار دست یابی بهتایید اجتماعی،کسب فرصت های اجتماعی، کانالی برای هویت یابیو پادزهر مشکلات روحی و نواقص درک و تجربه کرده اند وپزشک محورشدن سلامتی،شی واره شدن بدن،فردی شدن هویت واختلالات روحی را از مهمترین آثار و پیامد مصرف داروها و کالاهای پزشکی عنوان کردند. مقولۀ مرکزی در برگیرنده سایر مقولات پژوهش نیزسبک زندگی سلامت محور است.

Sociological Analysis of Consuming Health (The Study of Clinic Costumers)

In contemporary consumer society, people pay attention to their health and happiness, because any social and cultural activity and any form of selfconstruction is bodily oriented. Body management, in its complicated form, is completely pervasive among most of the social classes and groups. This research is about to study the contexts and reasons of people’s interests in consuming medical commodities and drugs among Sanandaj inhabitants. So the theory of consumer society is the theoretical framework of this research. The method of study is grounded theory and the data were gathered by way of individual deep interview, as a qualitative technique. Theoreticalpurposeful sampling was selected to select the interviewed. The findings show that socialnormative expectations and financialcultural challenges are facilitating contexts, while commodification of health and beauty and consumerism are casual conditions of this phenomena. Gaining social approval, social opportunities and identification are the main reasons, moreover, commodification of body, individualization of identity and mental disorders are the most important consequences of this phenomena.