اثر زمان‌بندی موالید و سطح تعدیل‌شده باروری در ایران

میزان باروری کل که از مجموع میزان‌های ویژه سنی باروری در یک سال معین محاسبه می‌شود، یک شاخص عمومی برای باروری به‌حساب می‌آید. مشکلی که در رابطه با محاسبه این شاخص وجود دارد، این است که شاخصی دوره ای است که بر موالید و زنان یک سال خاص اشاره دارد. شاخص دوره ای باروری با تغییر در زمان بندی فرزندآوری امکان تحریف دارد. وقتی زنان فرزندآوری خود را به تاخیر می‌اندازند، میزان‌های باروری به ‌احتمال ‌زیاد کمتر از حد واقعی نشان داده می شوند.  سوال این است که چگونه می‌توان سطوح واقعی باروری نسل‌هایی که هنوز به پایان دوره باروری خود نرسیده اند را از شاخص‌های دوره ای محاسبه کرد؟ روش‌های مختلفی برای تعدیل شاخص‌های باروری دوره برای تغییرات زمان‌بندی باروری (تمپو)، عرضه شده است. در این پژوهش به بررسی سیر تکاملی این روش‌ها با تاکید بر روش ارائه‌شده توسط بونگارت و فیینی  (1998) پرداخته شده است. سپس این روش برای برآورد باروری ایران در دوره 1385 تا 1390 بر اساس سرشماری‌های 1385 و 1395 و داده‌های بررسی جمعیت و سلامت 1379 به کار گرفته شده است. نتایج تحلیل میزان های باروری کشور نشان می دهد که با توجه به تغییرات میانگین‌های سن فرزندآوری در کشور شاهد تاثیرات انحرافی زمانبندی باروری در میزان های باروری کشور هستیم.

Tempo effect of childbearing and adjusted level of fertility in Iran

Although the demographic literature offers many measures of fertility, the total fertility rate (TFR) is now used more often than any other indicator. The TFR is defined as the average number of births a woman would have if she were to live through her reproductive years (ages 15– 49) bear children at each age at the rates observed in a particular year or period. It is a hypothetical measure because no real group of women has experienced or will necessarily experience these particular rates. But this measure is disturbed by some timing effects called Tempo effects distortions due to changes in the timing of births. The conventional TFR can be considered to consist of a quantum and a tempo component. Quantum component of the TFR would have been observed in the absence of changes in the timing of childbearing during the period in which the TFR is measured. The tempo component equals the distortion that occurs due to timing changes. In this paper history and the methodology of the tempo and quantum effects of fertility is discussed and the methods to adjust the total fertility rate (TFR) are elaborated focusing on method presented by Bongaarts and Feeney (BF method 1998). Meanwhile the analyses of fertility rates in this duration (19962011) in Iran illustrate the necessity of employing tempo adjusted methods in measuring fertility.