انتخاب مدل مرگ‌ومیر تصادفی برای جمعیت زنان و مردان ایرانی

پیش‌بینی هرچه دقیق‌تر نرخ فوت از اهمیت قابل‌توجهی برخوردار است. هدف از این پژوهش انتخاب بهترین مدل مرگ‌ومیر تصادفی کشور ایران با توجه به نتایج حاصل از مقایسه بین خانواده مدل‌های لی‌کارتر و خانواده مدل‌های توزیع سن در زمان فوت (ماکسیمم آنتروپی) برای زنان و مردان است. شایان ذکر است که یکی از نقاط قوت مدل‌سازی به کمک توزیع سن در زمان فوت، این است که به خوبی روند الگوی مرگ‌ومیر خاص سنی در ایران را نشان می‌دهد و پاسخگوی این سوال است که آیا الگوی مرگ در ایران ثابت است؟ باتوجه به هرمدلی که براساس معیارهای ارزیابی کمترین خطا را گزارش کند جدول عمر سال 1400 ایران معرفی و با عملکرد جداول عمر td88-90 فرانسه و ilt1400 ایران مقایسه می‌شود. در این راستا از داده‌های واقعی مرگ‌ومیر ایران مربوط به سال‌ها 1390-1398 برای سنین 0-100 سال استفاده شده است. در نهایت نتیجه‌گیری شد مدل لی‌کارتر برای جمعیت مردان و مدل کوری برای جمعیت زنان ایران عملکرد بهتری داشته است. همچنین نتیجه‌گیری شد جداول موجود در ایران، نرخ مرگ‌ومیر بیشتری را گزارش می‌دهند و استفاده از جدول عمر ارائه شده در این مقاله می‌تواند برای قیمت‌گذاری محصولات بیمه‌ای و همچنین محاسبه دقیق‌تر شاخص‌های بیم‌سنجی (احتمال فوت) مناسب باشد.

selection of a stochastic mortality model for the male and female population in iran

forecsting the death rate accurately is of paramount importance. the purpose of this research is to select the best stochastic mortality model in iran based on acomparison between lee-carter models and the age-at-death distribution model(maximum entropy) for the male and female populations separately. it is worthmentioning that one of the strengths of modeling using age-at-death distribution isthat it effectively represents the age-specific mortality pattern in iran and answersthe question of whether the mortality pattern in iran is stable. considering anymodel that reports the lowest error based on evaluation criteria, the life table for theyear 1400 in iran has been introduced and compared with the mortality tablestd88-90 in france and ilt1400 in iran. in this regard, real mortality data in iranfor the years 2011-2019 for ages 0-100 years have been used. ultimately, it wasconcluded that the lee-carter model performed better for the male population andthe currie model for the female population in iran. it was also concluded that theexisting tables in iran report a higher mortality rate, and the life table presented inthis article may be suitable for pricing insurance products and for more accuratecalculation of actuarial indicators, such as the probability of death.