تفاوت‌های استانی تغییرات مولفه‌های بازار کار برحسب جنس در ایران طی سال‌های 1365 تا 1395: همبسته‌ها و الزام‌های سیاستی

هدف اصلی این ‌مطالعه شناخت وضع گذشته و موجود نرخ‌های فعالیت اقتصادی، اشتغال و بیکاری برحسب جنس در استان‌های مختلف کشور طی 30 سال اخیر بود. پژوهش به روش تحلیل اکتشافی انجام و از داده‌های ثانویه استفاده شده است. منبع اصلی داده‌ها، سرشماری‌های کشور در فاصله زمانی 1395 - 1365 بوده است. نتایج نشان داد تفاوت نرخ بیکاری در استان‌های مختلف کشور، در این دوره سی ساله چشم‌گیر بوده است. به‌رغم فراز و نشیب نرخ‌ها در سال‌های مختلف، همواره شاهد ‌‌نرخ‌های بالای بیکاری در بین زنان بوده‌ایم و عدم‌ تعادل‌های منطقه‌ای و نیز شکاف و نابرابری جنسیتی در بازارکار کشور تعدیل نشده است. تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغیر نرخ بیکاری اثر‌ منفی (0/694 -) و معنادار بر نرخ فعالیت اقتصادی در سال 1395 داشت. متغیر توسعه انسانی زمانی‌ که وارد مدل شد، با ضریب 0/511+ تاثیر مستقیم و معناداری بر نرخ فعالیت اقتصادی نشان داد. مقدار واریانس تبیین ‌شده توسط متغیرهای مستقل 40 درصد برآورد شد. اثر توسعه ‌یافتگی استان‌ها بر نرخ اشتغال زنان نیز بررسی شد که از نظر آماری معنادار نشد. ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎی ﻣﻨﻄﻘﻪ‌ای و ﻣﺒﺎﺣﺚ آﻣﺎﻳﺶ ﺳﺮزﻣﻴﻦ در ﺗﺪوﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ‌ﻫﺎی اﺷﺘﻐﺎل ‌زاﻳﻲ اﻫﻤﻴﺖ وﻳﮋه‌ای ‌دارد. ملاحظه ‌زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی درکنار مولفه‌های اقتصادی در سطح استان‌های کشور به‌ ویژه استان‌های کمتر توسعه ‌یافته و مرزی ضروری است.

Provincial Differences in Changes of Labor Market Components by Sex between 1986 and 2016 in Iran: Correlates and Policy Requirements

The main aim of this study was to identify the past and current status of economic participation, employment and unemployment rates by sex in different provinces of Iran during the last 30 years. The research was conducted using the exploratory analysis and the secondary data. The main source of data was Iranian censuses during the period of 19862016. The results showed remarkable provincial differences in unemployment rate during this 30year period. Despite fluctuations in the rates in different years, we always observed high female unemployment rates and regional imbalances. In addition, the gender gap and inequality in the country’s labor market have not moderated. According to the regression analysis, the variable of unemployment rate had a negative (0.694) and significant effect on economic participation rate in 2016. When the variable of human development was included in the model, it showed a direct and significant effect on the economic participation rate (+0.511). The amount of variance explained by independent variables was estimated as 40%. The effect of the development of provinces on the employment rate of women was not statistically significant. Regional characteristics and the issues of land acquisition have particular importance in developing employment policies. It is necessary to consider the social and cultural aspects besides the economic components across provinces, especially the less developed and border ones.