|
|
|
|
تبیین جامعه‌شناختی خلافت از منظر ابن‌خلدون با رویکردی انتقادی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
پارسانیا حمید ,عباسپور ابراهیم
|
|
منبع
|
معرفت فرهنگي اجتماعي - 1395 - دوره : 7 - شماره : 2 - صفحه:65 -86
|
|
چکیده
|
در دنیای اسلام، نظام خلافت با استفاده از صبغه الهی و قدسی در عرصه سیاسی- اجتماعی مسلمانان وارد شد. علمای اهل سنت برای رهایی از تنگناهای موجود در جامعه در ذیل این نظام، از ظرفیت فقه و کلام استفاده کرده، این نظام را توجیه کردند. ولی توجیه فقهی کلامی، به تنهایی کافی نیست، بلکه تداوم و استمرار این نظام نیازمند تبیین جامعه‌شناختی است؛ چراکه اگر ابعاد تیوریک آن بازکاوی نشود، باید بساط آن برچیده شود. ازاین‌رو، آسیب‌شناسی اجتماعی این نظام می‌تواند چگونگی استمرار آن را تبیین کند. لذا ابن‌خلدون از ظرفیت‌های فقه و کلام اشعری استفاده می‌کند و نظام خلافت را بر مدار نظریه عصبیت به لحاظ جامعه‌شناختی تبیین می‌کند. این مقاله، چگونگی تبیین ابن‌خلدون از نظام خلافت و ظرفیت‌های موجود در جوامع اسلامی را از منظر جامعه‌شناختی بررسی می‌کند و با تمرکز به مفهوم «عصبیت» و رویکرد مقبولیت در اندیشه ابن‌خلدون، که مبتنی بر عصبیت و شوکت است، اصطکاک مبنایی او با مقوله مشروعیت را به نقد کشیده است.
|
|
کلیدواژه
|
الخلافه ,البیان ,العصبیه ,المشروعیه ,المقبولیه ,القبیله ,caliphate ,explanation ,fanaticism ,legitimacy ,acceptability ,tribe ,خلافت ,تبیین ,عصبیت ,مشروعیت ,مقبولیت ,قبیله
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, ایران, دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
eabaspoor@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|