نقد و بررسی زمینه‌های معرفتی و وجودی نظریه کارکردگرایی دورکیم

نظریه کارکردگرایی یکی از چند نظریه کلاسیک در جامعه‏شناسی است که‏ چارچوب روش‏شناختی آن را امیل دورکیم پایه‏گذاری کرده و گستره آن از فرانسه به اروپا و آمریکا بسط یافته است. این مقاله نه تحلیلی ماهوی از نظریه کارکردگرایی دورکیم، بلکه تحلیلی است از سنخ مباحث متاتیوریک که به سبک روش‌شناسی بنیادین علم به بررسی مبانی معرفت‌شناختی و وجودشناختی نظریه‌های علمی می‌پردازد. با تحلیل این نظریه با روش‌شناسی بنیادین، مبانی هستی‏شناختی، انسان‏شناختی و معرفت‏شناختی نظریه دورکیم و مسیر تولید آن را آشکار ساخته و از این طریق، زمینه نقد و بررسی آن را فراهم آورده است. می‌توان گفت، نظریه کارکردگرایی دورکیم از نظر هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی و انسان‌شناختی دچار تقلیل‌گرایی شده است و این تقلیل‌گرایی آن را با نقدهای اساسی مواجه می‌سازد.