تاثیرات متقابل فرد و جامعه از دیدگاه آیت‌الله مصباح یزدی (ره)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
شرف الدین حسین
|
|
منبع
|
معرفت فرهنگي اجتماعي - 1403 - دوره : 15 - شماره : 3 - صفحه:7 -26
|
|
چکیده
|
یکی از مباحث محوری در جامعه شناسی، نحوه ارتباط فرد با جامعه در متن اجتماع و در موقعیت انضمامی است. روان‌شناسان اجتماعی و جامعه‌شناسان خرد‌نگر و قائلان به فردگرایی روش‌شناخت یک سویه، از تاثیر فرد بر جامعه سخن می‌گویند. جامعه‌شناسان ساختارگرا و قائلان به اصالت و تقدم جامعه بر فرد نیز یک‌سویه و منحصراً از تاثیر جامعه بر فرد سخن می‌گویند. نظریه‌پردازان تلفیقی از تعامل فرد و جامعه، یا عاملیت و ساختار در عرصه‌های گوناگون حیات اجتماعی سخن می‌گویند. استاد مصباح به‌رغم اعتقاد به اصالت فرد و اعتباریت جامعه، در موضعی شبیه تلفیقی‌ها معتقد است: نه فرد یکسره از جامعه متاثر است و نه جامعه یکسره از فرد متاثر، بلکه باید از تاثیر متقابل فرد و جامعه سخن گفت. به همین سبب، بحث «ارتباط فرد و جامعه» را در دو بخش جداگانه، ذیل عناوین «تاثیر جامعه بر فرد» و «تاثیر فرد بر جامعه» مطرح ساخته است. این نوشتار درصدد است تا موضع ایشان را در این خصوص در مقایسه با سایر اندیشمندان توضیح دهد. روش نوشتار تحلیل محتوای مباحث مندرج در کتاب «جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن» است که در میان آثار استاد، به صورت انحصاری به این بحث وارد شده است.
|
|
کلیدواژه
|
فرد، جامعه، تعامل، تلفیق، عاملیت، ساختار
|
|
آدرس
|
موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره), گروه جامعه‌شناسی, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|