تاملی در سیاست کنترل جمعیت؛ آثار و پیامدهای آن

همواره بحث از جمعیت، و بررسی آثار و پیامدهای آن از جمله مباحث مهم و جذاب بوده است. در مقاطعی از تاریخ کشور ما، سیاست دولت‌مردان بر فزونی جمعیت و در مقاطعی دیگر بر کنترل و کاهش آن بوده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بحث کنترل جمعیت به یک سیاست راهبردی تبدیل شد. نتیجه آن سیاست، امروز به بار نشسته و جامعه ایران را با معضل گسل و گسست نسلی، و پیری مفرط جمعیت مواجه ساخته است. از این‌رو، امروز تاکید مسیولان امر بر فزونی جمعیت و دست شستن از سیاست کنترل جمعیت می‌باشد. به نظر می‌رسد، این موضوع و اتخاذ سیاست پیشگیرانه، نیازمند توجه به زیرساخت‌های نهادی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، ساختاری، زمینه‌ای، و امکانات، ظرفیت‌ها، محدودیت‌ها و مولفه‌های فرهنگی، دینی و اجتماعی است. به یک‌باره نمی‌توان فزونی جمعیت را امری ناپسند و کنترل آن را امری مطلوب تلقی کرد و یا به‌عکس.این مقال، با رویکرد تحلیلی و بررسی اسنادی به واکاوی سیاست کنترل جمعیت و آثار و پیامدهای آن می‌پردازد.