بررسی نقش عوامل اجتماعی- فرهنگی موثر در کاهش باروری

فرایند نوسازی، خانواده را نیز همچون سایر ساحت‌های زندگی اجتماعی، دگرگون نموده است. کاهش باروری، از جمله دگرگونی‌هایی است که در تحولات خانواده ریشه دارد و می‌تواند چالش‌های فراوانی را در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی برای جامعه ایرانی به وجود آورد. ازاین‌رو، شناخت عوامل اجتماعی- فرهنگی پیدایی این پدیده، ضرورتی انکارناپذیر است. از سوی دیگر، شناخت عوامل تاثیرگذار بر کاهش باروری، از مسیر مطالعه تغییرات خانواده، می‌گذرد؛ زیرا باروری در خانواده اتفاق می‌افتاد. این نوشتار با روش توصیفی و تبیینی و یاری جستن از تحلیل ثانویه آمارهای موجود و واکاوی و تبیین مهم‌ترین علل اجتماعی - فرهنگی این پدیده، به فهمی دقیق‌تر از علل پیدایی این پدیده دست یافته است. یافته‌ها نشان می‌دهد که شهرنشینی و فرهنگ آن، گسترش سواد و تحصیلات، افزایش سن ازدواج، رشد روزافزون طلاق، هسته‌ای شدن خانواده، غلبه فضای گفتمانی کم فرزندآوری، نفوذ مذهب و گسترش رسانه‌ها، از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در کاهش باروری می‌باشند.