شان نزول سوره لیل از روایت تا درایت

بسیاری از روایاتی که در سبب نزول سوره‌ها نقل شده است، قصصی‌اند که با کمترین مناسبت معنایی بر سوره‌ها انطباق داده شدند؛ بدون این که سبب نزول واقعی سوره‌ها باشند. مضامین خود این سوره‌ها پرده از شان نزول واقعی سوره‌ها برمی‌دارد و بهترین معیار برای ارزیابی روایات سبب نزولی به شمار می‌روند که ذیل سوره‌ها آورده‌ شده‌اند. یکی از سوره‌هایی که چنین وضعیتی دارد، سوره لیل است. روایاتی که در سبب نزول سوره لیل ذکر شده، با ظاهر و سیاق آیات این سوره و حتی مضامین مشابه در سوره‌های قبل و بعد به حسب ترتیب نزول سازگاری ندارند. این سوره در روایات اهل سنت، «سوره واللیل سوره ابی بکر»  نامیده شده و ناظر به انفاق ابوبکر و در اثبات افضلیت و خلافت او دانسته شده و اما در روایات شیعه ناظر به انفاق امام علی (ع) یا ابودحداح به شمار رفته است. حال آن که ملاحظه ظاهر و سیاق آیات این سوره و نیز مضامین مشابه سوره‌های قبل و بعد از آن به لحاظ ترتیب نزول حاکی است که این سوره جز بر شخص خود حضرت محمد(ص) بر کسی دیگر قابل انطباق نیست.

the reason for the revelation of surah layl from narration to wisdom

many of the narrations that have been narrated about the revelation of the surahs are stories that were adapted to the surahs with the least possible meaning without being the reason for the actual revelation of the surahs. the themes of these surahs reveal the cause of revelation of the surahs. and the best criteria for evaluating the narrations of the descent are considered to be given under the surahs. one of the surahs that has such a situation is surah layl. the narrations mentioned about the revelation of surah layl are not consistent with the appearance and context of the verses of this surah and even similar themes in the preceding and following surahs according to the order of revelation. this surah is called surah wal layl, surah abi bakr in sunni traditions and it is known about abu bakr’s charity and in proving his excellence and caliphate, but in the shia narrations, it is mentioned that it is about the charity of imam ali (as) or abu. however, considering the outward and context of the verses of this surah, as well as the similar themes of the surahs before and after it, in terms of the order of revelation, indicates that this surah cannot be applied to anyone except the prophet mohammad (pbuh).