معناشناختی کاربردی سنّت عطای عمومی (با تکیه بر آیه 20 سوره اسراء)

قرآن کریم به عنوان غنی‌ترین منبع علوم و معارف الهی، به بهترین وجه پرده از سنّت‌های حاکم بر هستی و سرنوشت انسان‌ها برداشته و به زیبایی رفتار خداوند با انسان‌ها را به تصویر کشیده است. یکی از این سنّت‌ها، سنّت عطاء عمومی است که موضوع اختتام آیه 20 سوره مبارکه اسراء می‌باشد. نظر به اینکه سخن قرآن کریم در این باره به اجمال و مختصر بیان شده و ابعاد و ویژگی‌های آن در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است، نوشتار حاضر با استفاده از روش معناشناسی کاربردی موضوع سنّت عطای عمومی را مورد کنکاش قرار می‌دهد تا قرائن زبانی و غیرزبانی معیاری شوند برای دریافت نکات ضمنی و غیرمستقیم قرآن در موضوع مورد پژوهش و سامان‌دهی جدید و تازه‌ای از آن. بررسی‌ها نشان می‌دهد سنّت عطاء الهی از لحاظ گستره و شمول در زمره سنّت‌های عام و از شئون ربوبیّت پروردگار است. این سنّت در ارتباط با سنّت امداد، خلق، هدایت عام و پاداش و کیفر بوده و شامل همه انسان‌هاست. عطاء الهی بنا بر اصل جریان، کنشی و از جنبه کیفیّت و چگونگی اجرا واکنشی به حساب می‌آید. با توجّه به عناصر بافتی، فضای صدور، ویژگی‌های دو طرف مخاطبه و محدودیت‌های حاکم بر کنش‌های غیربیانی می‌توان کارگفت‌های اظهاری، تعهّدی، ترغیبی، عاطفی و اعلامی را در آیه مشاهده نمود.

Applied Semantics of the General Bounty Tradition (Relying on Verse 20 of Surah al-Isra')

The holy Quran, as the richest source of divine sciences and knowledge, has best revealed the traditions governing the existence and destiny of human beings and beautifully depicted Godchr('39')s treatment of human beings. One of these traditions is the tradition of general bounty, which is the subject that concludes verse 20 of Surah alIsrachr('39'). Given that the holy Quran talks about this issue briefly and its dimensions and features are in a haze of ambiguity, the present article explores the concept of ldquo;general bounty rdquo; using the applied semantics method so that the linguistic and nonlinguistic evidence can be employed as a criterion for receiving the implicit and indirect points of the Quran on the subject of this research and a novel account of it can be provided. Studies show that the tradition of divine general bounty is one of the general traditions in terms of scope and inclusion and is one of the manifestations of Godchr('39')s Lordship. This tradition is related to the traditions of assistance, creation, general guidance, reward and punishment and covers all human beings. The divine bounty is considered an action in essence, and it is a reaction in terms of quality and how it is performed. Considering the contextual elements, the setting of occurrence, the characteristics of the two sides of the interaction and the limitations governing nonverbal actions, it can be said that expressive, commissive, persuasive, emotional and declarative speech acts can be observed in the verse in question.