معناشناسی توصیفی تکامد اسمی منهاج و آسیب‌شناسی سه ترجمه‌ی آن (میبدی، مکارم شیرازی و انصاریان)

فهم قرآن و معنای آن در گرو فهم مفرده ها و مفاهیمی است که زنجیروار به هم پیوسته و در ارتباطند. تکامد اسمی دسته ای از واژه های قرآن هستند که تنها یک بار در قرآن کریم به کار رفته اند. لذا از نظر اهمیت به دلیل دشواری در فهم، نیاز به معناشناسی دارند. بر همین اساس لازمه فهم واژه های تکآمد، بررسی و شناسایی ساختار، ریشه و واکاوی معنای آنها در کتب لغت و بررسی روابط هم نشینی و جانشینی می باشد؛ تا هم ابزار شناخت درست و دقیق قرآن فراهم گردد و هم ترجمه ها و تفسیرهایی که با بی توجهی معنای این کلمات دچار لغزش شده اند، آسیب شناسی گردند و در نتیجه الگویی مناسب برای معنا و ترجمه آنها ارائه گردد. بنابراین در مورد واژه منهاج در آیه 48 سوره مبارکه المائده به عنوان یک واژه تکامد اسمی مراحل فوق طی گردید و معنای واقعی آن با توجه به ریشه،ساختار از دل کتابهای لغوی بیرون کشیده شده؛ و مفهوم آن با عنایت به سیاق و روابط هم نشینی با واژه شرعه و روابط جانشینی با واژگانی که از لحاظ معنایی شبیه به واژه منهاج بودند از قبیل: صراط، سبیل، نجد، فجّ، حبک، جدد و ریع بررسی شده است نتیجه آن که اگرچه واژگان به ظاهر ترادف معنایی دارند اما این ترادف نسبی بوده و مطلق نیست. بلکه هر واژه ای از لحاظ خصوصیت معنایی مفهومی مستقل از دیگر واژه ها دارد و واژه منهاج نیز به معنای راه روشن و آشکار است. و در نهایت سه ترجمه (میبدی، مکارم شیرازی و انصاریان) از واژه مذکور مورد آسیب شناسی قرار گرفته اند و ترجمه پیشنهادی نگارنده بیان گردیده است.

Descriptive Semantics of the Nominal Hapax Legomenon of the Word Menhaj and the Pathology of its Three Translations (Meybodi, Makarem Shirazi and Ansarian)

Understanding the Quran depends upon appreciating meanings of the single words and concepts that are interconnected and interrelated like a chain. Nominal hapax legomenon in the Quran is a word that occurs only once in the holy Quran. Hence, such words need semantic scrutiny since they are difficult to understand. Accordingly, understanding hapax legomenons calls for examining and identifying their structures and roots, exploring their meanings in dictionaries and examining their syntagmatic and paradigmatic relations so that both an accurate and appropriate means of understanding the Quran can be provided, and the translations and interpretations which have errors due to not taking the meaning of these words into account can be scrutinized, and thus an appropriate model for their meanings and translations can be provided. Thus, in the case of the word menhaj, in verse 48 of the holy Surah alMa'edah, as a nominal hapax legomenon, the abovementioned steps were followed, its real meaning was extracted from lexical resources considering its root and structure, its meaning was evaluated considering its context and its syntagmatic relations with the term sher rsquo;eh and its paradigmatic relations with the words which are semantically similar to it, including the words serat, sabil, najd, fajj, hobok, jodod, and ri rsquo; were studied. The result was that although some words are synonymous with some others, this relation is not absolute; it is rather relative. In fact, semantically speaking, each word has a meaning which is independent of that of other words, and the word menhaj means lsquo;a clear, bright path rsquo;. Finally, the three translations (Meybodi, Makarem Shirazi and Ansarian) of the word menhaj were pathologized, and the author's suggested translation was offered.