ارزیابی عملکرد بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران: کاربرد تکنیک‌های اقتصادی در حوزه سلامت

مقدمه: بیمارستان‌ها‌ به‌عنوان یکی از سازمان‌های اصلی ارایه‌دهنده خدمات و پرهزینه‌ترین واحد عملیاتی نظام سلامت از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. هدف این مطالعه ارزیابی عملکرد بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران با استفاده از تکنیک‌های اقتصادی بود.روش کار: این مطالعه به‌صورت مقطعی و پنلبر روی 16 بیمارستان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران طی دوره زمانی 1385 تا 1391 انجام گردید. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها از دو فرم برحسب اهداف پژوهش جهت ثبت شاخص‌های پابن لاسو و نهاده‌ها و ستاده‌های موردنیاز جهت تحلیل پوششی داده‌ها استفاده گردید. برای تحلیل داده‌های فرم اولیه از نرم‌افزار excel و جهت برآورد کارایی و بهره‌وری بیمارستان‌ها از نرم‌افزار windeap2.1 استفاده شد.یافته‌ها: یافته‌های حاصل از بررسی نمودار پابن لاسو نشان داد طی دو سال 1387 و 1390 تعداد بیمارستان‌های واقع در ربع سوم (کارا) نسبت به سایر سنوات بیشتر بوده است. ضمناً میانگین کارایی فنی و مدیریتی این بیمارستان‌ها در سال 1390 از سال‌های دیگر بیشتر بوده است (به ترتیب 135/0±889/0 و 142/0±909/0). شاخص بهره‌وری نشان داد که در طول دوره موردبررسی، میانگین تغییرات بهره‌وری کل معادل 018/1 بوده که دلالت بر بدتر شدن وضعیت بهره‌وری بیمارستان‌ها طی دوره موردمطالعه دارد.نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد تغییر سیستم دانشگاه علوم پزشکی ایران موجب ایجاد نوسانات منفی در شاخص‌های کارایی و بهره‌وری این بیمارستان‌ها شده است؛ لذا، پیشنهاد می‌شود ضمن تاکید بر به‌کارگیری رویکردهای مدیریتی، به سنجش مجدد شاخص‌ها پس از ثبات وضعیت مدیریتی دانشگاه مبادرت گردد.کلید واژه ها: پابن لاسو، تحلیل پوششی داده‌ها، شاخص مالم کوییست، بیمارستان، دانشگاه علوم پزشکی ایران