بررسی کارایی در بهره برداری از تجهیزات تشخیصی-تصویری بیمارستانها و راهکارهای ارتقای آن: مطالعه موردی در یک بیمارستان فوق‌تخصصی در تهران

مقدمه: بهره‌برداری درست از تجهیزات تشخیصی-تصویری، علاوه بر کاهش هزینه‌های درمانی، میتواند منجر به کاهش مدت زمان انتظار و  افزایش رضایتمندی بیماران شود. لذا، هدف این پژوهش برآورد میزان بهره برداری از تجهیزات تشخیصی-تصویری و ارائه راهکارهای ارتقای آن بود.روش ها: مطالعه حاضر یک پژوهش مقطعی است که به روش ترکیبی طی دو مرحله کمّی و کیفی انجام شد. در مرحله اول، بهره برداری از  تجهیزات تشخیصی-تصویری اصلی یک بیمارستان تخصصی-فوق تخصصی (شامل سه دستگاه سونوگرافی، دو دستگاه mri و یک دستگاه ct آنژیوگرافی) در بازه زمانی اول فروردین ماه 1397 تا پایان اسفندماه 1397 بررسی شد. به‌منظور سنجش میزان بهره‌برداری از تجهیزات تشخیصی-تصویری، از دو شاخص ضریب بهره‌برداری تقویمی و ضریب بهره‌برداری در ارائه خدمت استفاده شد. سپس در مرحله دوم، علل اصلی افت بهره برداری از تجهیزات و راهکارهای ارتقای آن، با تشکیل گروههای بحث متمرکز با حضور 15  نفر از خبرگان در سه ماهه اول سال 1398 به روش تحلیل محتوی، احصا گردید.یافته ها: در بین تجهیزات مورد بررسی کمترین ضریب بهره برداری به‌ترتیب مربوط به دستگاه ct آنژیو  با 25 درصد و دستگاه سونوگرافی مداخلهای با 33 درصد بود. ضریب بهره برداری برای دستگاه سونوگرافی بخش سرپایی و بخش بستری به ترتیب 41 و 81 درصد و برای دستگاه mri بخش سرپایی و بخش بستری به ترتیب 84 و 46 درصد بود. علل اصلی مشترک افت بهره برداری از تجهیزات تشخیصی-تصویری شامل کمبود نیروی انسانی بخش، تاخیر در جابه جایی بیماران از بخشهای بستری، فضای نامناسب بخشهای تشخیصی-تصویری و ضعف نظام تعمیرونگهداری پیشگیرانه بود.نتیجه‌گیری: استفاده بهینه از ظرفیت تجهیزات تشخیصی-تصویری در بیمارستان مستلزم افزایش تعداد و انگیزه نیروی انسانی، بهینه‌سازی گردش کار و جابه جایی بیمار بین بخشها، بازطراحی فضای کاری بخشهای تشخیصی-تصویری و سرمایه‌گذاری‌ استراتژیک در سیستم‌های تعمیرونگهداری است.

efficiency in the utilization of diagnostic imaging equipment in hospitals and strategies for its enhancement: a case study in a specialized hospital in tehran

introduction: enhancing the efficiency of medical equipment utilization can result not only in reduced treatment costs but also in shorter waiting times and increased patient satisfaction. this study aimed to estimate the utilization coefficient of diagnostic imaging equipment and provide solutions for its improvement.methods: the present cross-sectional study was conducted using mixed methods approach in two quantitative and qualitative stages. in the first stage, the utilization of three main imaging-diagnostic equipment of a specialized hospital (encompassing three ultrasound machines, two mri devices, and one ct angiography machine) was investigated from march 2018 to march 2019. the study employed two indices, the calendar utilization coefficient, and the service provision utilization coefficient to gauge the efficiency of equipment utilization. in the second stage, the main causes of reduced equipment utilization and improvement solutions were determined through focused group discussions with the participation of 15 experts using the content analysis method.results: among the assessed equipment, the lowest utilization coefficient was related to the ct angiography at 25% and the intervention ultrasound machine at 33%, respectively. the utilization coefficient for the ultrasound machine in the outpatient and the inpatient departments was 41% and 81%, respectively, and for the mri machine in the outpatient and the inpatient departments was 84% and 46%, respectively. common factors contributing to reduced utilization of diagnostic imaging equipment within the hospital comprised insufficient human resources, delays in patient transfers from inpatient departments, inadequate workspace in diagnostic imaging units, and suboptimal preventive maintenance systems.conclusion: maximizing the capacity of diagnostic imaging equipment in the hospital necessitates augmenting and motivating human resources, streamlining workflow and patient transfer across departments, restructuring the workspace within diagnostic imaging units, and making strategic investments in equipment maintenance systems.