رابطه سواد رسانه ای و توانایی تشخیص اخبار جعلی مرتبط با کووید-19

مقدمه: یکی از رویکردهای ایمن سازی جامعه در برابر همه گیری اطلاعات در بحران ها، افزایش سواد رسانه ای است. هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین سواد رسانه‌ای و توانایی تشخیص اخبار جعلی مرتبط با کووید-19 در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بود.روش ها: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش دانشجویان مقاطع تحصیلی مختلف دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز 7494 نفر، و حجم نمونه 367 نفر بود. جهت سنجش متغیرها از پرسشنامه های سواد رسانه‌ای (آلفای کرونباخ 0/738) و توانایی تشخیص اخبار جعلی مرتبط با کووید-19 (آلفای کرونباخ 0/864) استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از روش‌های آماری توصیفی و تحلیلی استفاده شد. داده ها توسط نرم افزار spss 26 تحلیل شد.یافته ها: در این پژوهش، 42/2 درصد مرد و 57/8 درصد زن بودند. سواد رسانه‌ای مرتبط با کووید-19 در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز نشان دهنده سواد رسانه‌ای کافی (66/1 تا 84) آنان است. میانگین توانایی تشخیص اخبار جعلی مرتبط با کووید-19 و تمامی مولفه های آن در دانشجویان این دانشگاه از حد متوسط بیشتر است. بین دانشجویان زن و مرد و بین دانشجویان سطوح مختلف تحصیلی از لحاظ سواد رسانه ای، تفاوت معنی دار وجود داشت. توانایی تشخیص اخبار جعلی مرتبط با کووید-19 در دانشجویان زن و مرد و در سطوح مختلف تحصیلی معنی‌دار نبود.نتیجه‌گیری: دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز دارای سواد رسانه‌ای کافی هستند و می‌توانند اخبار جعلی را تشخیص دهند. ایجاد فضایی برای مشارکت دانشجویان در تولید و انتشار اخبار و محتواهای علمی و آموزشی معتبر در حوزه کووید-19 پیشنهاد می‌شود.

the relationship between media literacy and detection of fake news related to covid-19

introduction: one approach that protects society against the spread of information in crises is to increase media literacy. this study investigated the relationship between media literacy and the ability to detect fake news related to covid-19 among students at ahvaz jundishapur university of medical sciences.methods: the research population of this descriptive-correlational study consisted of students of various educational levels at ahvaz jundishapur university of medical sciences (7494 people). the sample size was estimated to be 367. the inclusion criteria included students’ willingness to participate in the research, and the exclusion criteria were non-completion of the questionnaire. media literacy was measured using the questionnaire developed by barati et al. the ability to detect fake news related to covid-19 was assessed using the questionnaire developed by esmaeili et al. descriptive and inferential statistics were used to analyze the data. the data were analyzed using spss 26.results: the findings indicated that students had sufficient media literacy related to covid-19 and could detect fake news. there was a significant difference in media literacy between male and female students and among students with different educational levels. however, there was no significant difference in the ability to detect fake news based on gender or educational level. a positive and significant relationship was observed between media literacy related to covid-19 and the ability to detect fake news (r=0.367, p<0.05).conclusion: the students of ahvaz jundishapur university of medical sciences have sufficient media literacy and can detect fake news related to covid-19.