روند بودجه ای و شیوه های تامین مالی بخش سلامت در ایران: یک پیشنهاد عملیاتی

مقدمه: تخصیص بهینه منابع به بخش سلامت همیشه از مهم‌ترین تصمیمات پیش روی مدیران این حوزه است. هدف از این پژوهش، بررسی منابع بودجه تخصیص‌یافته به بخش سلامت در ایران طی برنامه ششم توسعه و ارائه پیشنهاد مشخصی برای جبران بخشی از کمبود منابع است.روش ها: این مطالعه از نوع کاربردی بود که با روش توصیفی انجام شد. برای گرداوری داده‌ها از روش اسنادکاوی در بازه زمانی برنامه ششم توسعه (بین سال‌های 1396 تا 1400) استفاده شد. در پژوهش حاضر روند منابع بودجه ای بخش سلامت شامل برنامه های محوری سلامت (شامل پزشک خانواده و پرونده الکترونیک سلامت) و تغییرات منابع در مقایسه با تورم کل و تورم بخش بهداشت بررسی شد. داده‌ها با روش آمار توصیفی با استفاده از نرم افزار اکسل تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد که به‌طور متوسط در حدود 76 درصد منابع به بخش درمان اختصاص یافته است. روند تخصیص اعتبارات اختصاصی در سال 1396 از حدود 63 درصد به 35 درصد در لایحه بودجه 1400 رسیده است. تورم بخش بهداشت و درمان از تورم کل کمتر بوده و رشد اعتبارات توانسته تورم بخش بهداشت را در سال‌های 1396، 1397 و 1400 جبران کند. همچنین، رشد اعتبارات از میزان تورم کل کشور در سال های 1396 و 1400 بیشتر بوده است. مهم‌ترین موانع در اعتبارات تخصیص‌یافته به بخش سلامت به ترتیب شامل ناپایداری، درمان محور بودن اعتبارات، تخصیص ندادن منابع کافی، بی‌توجهی به برنامه‌های پزشک خانواده و پرونده الکترونیک سلامت بود.نتیجه‌گیری: برای جبران بخشی از کاستی‌های موجود در زمینه اعتبارات مالی و ایجاد فرصت برای برنامه های محوری در بخش سلامت کشور و پایداری بیشتر منابع پیشنهاد می‌شود که شرکت تخصصی سرمایه‌گذاری سلامت برای استفاده از منابع بخش خصوصی جهت تامین مالی پروژه های توجیه پذیر فنیمالی و زیست محیطی تشکیل شود.

Budget Trends and Financing Methods of the Health Sector in Iran: an Operational Proposal

Introduction: Optimal allocation of funds to the health sector has always been one of the most important decisions facing authorities in this field. This study aims to examine the budgetary funds allocated to the health sector in Iran during the Sixth Development Plan. It also aims to present an operational proposal to compensate some shortages of the financial resources.Methods: This was a descriptive and applied study. The period of the Sixth Development Plan (20172021) has been evaluated. In the present study, the trend of budget resources in the health sector, including core health programs (physicians, famil and electronic health record), and changes in resources compared to total inflation and health sector inflation were examined. Data were analyzed by descriptive statistics using Excel software.Results: The result showed that the allocated funds to medical sectors were about 76% on average during the period under review. The process of allocating special funds in 2017 has reduced from about 63% to 35% in the 2021 budget bill. Health sector inflation was lower than total inflation, and the funds rsquo; growth was able to compensate for the inflation of the health sector in 2017, 2018, and 2021.Conclusion: The first feature of allocated funds is instability, and medicaloriented is another one. Moreover, pivotal programs such as family physicians and EHR do not receive sufficient funds and are considered the priority. It is suggested that a specialized health investment company be established to finance feasible technicalfinancial and environmental projects.