فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در خدمات مراقبت منزل سالمندان

ازجمله مشکلات جدی در کشور ما که نیازمند توجه فوری می باشد، روند پرشتاب کهن‌سال شدن جمعیت است. علی‌رغم اینکه متعاقباً رشد جمعیت و میزان باروری کل کاهش‌یافته است، شاخص امید به زندگی در حال افزایش می‌باشد. این بحران به‌زودی مسئولین را با چالش‌های متعددی ازجمله هزینه‌های گزاف مراقبت‌های بهداشتی و درمانی حاصل از بیماری‌های مزمن سالمندان، مواجه خواهد نمود. راه‌حل کلیدی موجود برای مقابله با این چالش‌ها، ارائه خدمات مراقبت در منزل به سالمندان می‌باشد. با توسعه روزافزون کاربرد فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه سلامت، تحولی عظیم در نظام ارائه خدمات بهداشتی و درمانی صورت می‌پذیرد. (1) به‌کارگیری این فن‌آوری‌ها در خدمات مراقب منزل نقشی ضروری در افزایش کیفیت، تنوع و سهولت ارائه خدمات مراقبتی و درمانی ایفا می‌نماید. در این رابطه سریواستا و همکارانش به این موضوع اشاره داشته‌اند که فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات نقش عمده‌ای در توسعه و تکامل تمامی بخش‌های تمدن بر عهده دارد و خدمات وب تاثیر قابل‌توجهی بر کیفیت خدمات و سبک زندگی مردم خواهد داشت. پیاده‌سازی فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در بخش سلامت که به عنوان سلامت الکترونیک نیز از آن یاد می‌شود، امروزه یکی از پرسرعت‌ترین رشدها را در خدمات مراقبت بهداشت و درمان دارا بوده است. (2)به‌کارگیری فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات مانند نرم‌افزارهای یادآوری، مکالمه‌های تصویری از طریق مشاوره‌های از راه دور، ارزیابی وضعیت سلامت مددجویان از راه دور، کاربرد پرونده الکترونیک سلامت و کاربرد حسگرهای هوشمند ازجمله لباس هوشمند، ضمن صرفه‌جویی‌های اقتصادی، درزمینه کنترل، پایش، تشخیص و درمان بیماری‌های مزمن تاثیر مثبت داشته است. (3) امکان ارزیابی‌های منظم بالینی و ثبت نتایج گزارش‌ها در پرونده الکترونیکی بیمار باعث گردیده سالمندان به‌راحتی با متخصصان مراقبت بهداشتی درمانی، در لحظه و از راه دور ارتباط برقرار نمایند. (4)فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات در کاهش هزینه‌های بیماران، کاهش تعداد ملاقات‌کنندگان بخش اورژانس و سرپایی، کاهش مدت‌زمان اقامت بیمار، بهبود یافتن کیفیت زندگی مرتبط با افزایش سلامت و کاهش هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی و درمانی برای نظام سلامت موثر می‌باشد. (5)باوجود پیشرفت‌های چشمگیر، روزآمد و پرشتاب در استفاده از فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در سطح جهان، کشور ما ایران در این موضوع از دو چالش اساسی رنج می‌برد. اولا، در ایران مراکز ارائه‌دهنده خدمات مراقبت منزل در ابتدای مسیر بهره‌برداری از فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات می‌باشند و ثانیا، آگاهی و دانش کافی از بکارگیری انواع فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات برای مدیران و سرمایه‌گذاران مراکز ارائه‌دهنده مراقبت منزل وجود نداشته یا دارای روزآمدی مطلوب نمی‌باشد. مراکز زیر نظر سازمان بهزیستی به نسبت سایر مراکز موجود، در سطح پایین‌تری از به کارگیری فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات قرار دارند. به کارگیری فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در مراکز ارائه‌دهنده مراقبت منزل کشور، دامنه‌ وسیعی از چالش‌ها را شامل می‌گردد که می‌توان این چالش‌ها را از منظر مسائل فن‌آوری، عوامل انسانی و مدیریتی دسته‌بندی کرد. سپس، اولویت‌های چالش‌های موجود را برحسب نیاز مراکز برای تهیه یک نقشه راهنما برای مدیران و سرمایه‌گذاران فراهم نمود.نظام‌های مراقبت از راه دور به‌طور واضحی منجر به کاهش نرخ بستری مجدد و مصرف منظم داروها توسط افراد سالمند خواهند شد و همراه سازی »فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات « برای بهبود کیفیت ارائه خدمات حمایتی، مراقبتی و درمانی در مراقبت منزل، ضروری می باشد. ازجمله این نظام‌ها می‌توان به خدمات سلامت از راه دور، پرستاری از راه دور، مشاوره از راه دور، ارزیابی از راه دور و استفاده موثر از پرونده الکترونیک پزشکی اشاره نمود. با توجه به جدید بودن بهره‌برداری از فن‌آوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی و مراقبت در منزل، ایران نسبت به سایر کشورهای درحال‌توسعه، در ابتدای مسیر است. اما، ضرورت استفاده از فن‌آوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی، با توجه به روند افزایشی سالمند شدن جمعیت در کشور و سطح درخواست‌ها برای دریافت خدمات مراقبت منزل و تنوع خدمات ضرورت به‌کارگیری فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات را تائید می‌نماید.تضاد منافع: نویسندگان اظهار داشتند که تضاد منافعی وجود ندارد.تشکر و قدردانی: این مقاله حاصل بخشی از پایان‌نامه با عنوان مطالعه چالش‌های به‌کارگیری فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در خدمات مراقبت در منزل سالمندان از دیدگاه ارائه‌دهندگان خدمت، در مقطع کارشناسی ارشد فن آوری اطلاعات سلامت، مصوب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1397می باشد.

The Effect of Short Message Service Reminders on Medication Adherence in Patients with Chronic Hyperlipidemia

Introduction: Patients are required to take medications to control and prevent the progression of hypertension, one of the most common chronic diseases. The widely use of cellphone text messages make it easy and convenient to enhance medication adherenceThe current study aimed to evaluate the effect of text message reminders on blood lipids control in patients with chronic hyperlipidemia.Methods: The sample population in this randomized clinical trial, consisted of sixty patients divided into control and intervention groups at Imam Hossein Comprehensive Health Service Center in Borazjan in 2018. The patients in the intervention group received a daily reminder message for six weeks. Data were collected by Morisky questionnaire was completed by both groups at baseline and six weeks later. The data were analyzed by SPSS software version 25 and R version 2. 5. 3.Results: the results indicated a significant difference between the two groups. (p<0.001).Conclusion: Sending reminder messages to patients with chronic hyperlipidemia over a sixweek period is effective and leads to improved medication adherence.