بررسی وضعیت عوامل موثر بر شاخص‌های مالی در بیمارستان‌های منتخب تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران قبل و بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت

مقدمه: مدیریت منابع مالی در بیمارستان‌ها به عنوان یکی از پرهزینه ترین سازمان‌های ارایه خدمات در نظام سلامت کشور، اهمیت ویژه‌ای دارد. مدیران بیمارستان‌ها با تحلیل نقدینگی و عوامل موثر بر آن می‌توانند بیمارستان را از کمبود نقدینگی رهایی دهند. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر شاخص‌های مالی بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی ایران بود.روش‌ها: پژوهش حاضر بصورت توصیفی - تحلیلی در دو مقطع زمانی قبل و بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت در سال 1392 و 1394 ، در بین 8 بیمارستان منتخب تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. کلیه داده‌های مربوط به نسبت‌های نقدینگی، بدهی، سودآوری و درآمد به ازای هر تخت بوسیله چک لیست‌های محقق ساخته از واحدهای حسابداری، آمار و سیستم اطلاعات بیمارستان‌ها جمع آوری و از ضریب همبستگی پیرسون برای اندازه گیری روابط استفاده شد. یافته‌ها: اجرای طرح تحول نظام سلامت موجب افزایش درآمد سرانه تخت، نسبت سوددهی و نقدینگی در تمامی بیمارستان‌ها شده است(p<0.05). در بین عوامل بررسی شده، درآمد سرانه هر تخت و درآمد سالانه بیمارستان قبل از اجرای طرح تحول، به ترتیب با ضرایب 0.3 و 0.22و بعد از اجرای طرح تحول با ضرایب 0.33 و 0.31 دارای ارتباط مثبتی با نسبت نقدینگی بود. اگرچه عواملی چون نسبت بدهی و سودآوری دارای ارتباط منفی با نسبت نقدینگی بوده است.نتیجه گیری: بنظر می‌رسد مدیران جهت بهبود وضعیت مالی بیمارستان، توجه به عواملی چون وضعیت بدهی و درآمد بیمارستان را باید در راس برنامه ریزی‌های خود قرار دهند.

Factors affecting financial indicators in selected hospitals affiliated to Iran University of Medical Sciences before and after health system reform plan

Introduction: Management of financial resources in hospitals, one of the most expensive organizations in health care system, is of great importance. Hospital managers can boost hospital liquidity through analyzing the liquidity and its related factors. This study aimed to investigate the factors affecting financial indicators in hospitals affiliated to Iran University of Medical Sciences.Methods: This descriptiveanalytical study was conducted on eight hospitals before and after the implementation of the health system reform plan (2014 and 2016). All data related to liquidity, debt and profitability ratio and income was collected through a checklist extracted from accounting units, statistics, and hospital information system. Data were analyzed using the Pearson correlation coefficient.Results: The implementation of the healthcare reform plan led to an increase in income per bed, profitability and liquidity ratios in all hospitals (p<0/05). Among the factors studied before the implementation of the health care reform plan, the income per bed (0.3) and the hospital annual income (0.22) were positively correlated with the liquidity ratio. After the implementation of the health care reform plan, these coefficients were 0.33 and 0.31, respectively. However, factors, such as the debt and profitability ratio were negatively related to the liquidity ratio.Conclusion: Managers should give the highest priority to factors, such as debt and income status of hospitals to improve the financial condition of hospitals.