تاثیر انواع بیمه های درمانی بر پرداخت از جیب خانوار شهری ایران: مدل انتخاب نمونه مضاعف

مقدمه: بیمه های درمانی یکی از مهمترین ارکان تامین مالی در نظام سلامت، جهت کاهش نابرابری در پرداخت از جیب هستند. با توجه به اهمیت بیمه ها، افزایش پرداخت از جیب خانوار، افزایش تقاضا برای بیمه های خصوصی و تعدد صندوق های بیمه ای، مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر انواع بیمه های درمانی بر پرداخت از جیب خانوار شهری ایران انجام شد.روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی و از حیث هدف کاربردی است که به‌صورت مقطعی در سطح ملی انجام شد. حجم نمونه شامل 17809 خانوار شهری استان‌های ایران در سال 1395 بود که از حجم نمونه مرکز آمار ایران انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه هزینهدرآمد خانوار بودکه توسط مرکز آمار ایران تهیه و تکمیل گردید. نتایج در نرم‌افزار stata 14 و با روش اقتصادسنجی انتخاب نمونه مضاعف برآورد گردید.یافته ها: نتایج نشان داد باسواد و متاهل بودن سرپرست خانوار، بعد خانوار، تعداد کودکان و سالمندان، میزان ثروت خانوار، مخارج سرانه دخانیات و آموزش و درآمد سرانه تاثیر مستقیم بر احتمال خرید بیمه درمانی توسط خانوار داشتند. همچنین خانوارهایی که یکی از انواع بیمه های درمانی را خریداری نموده اند نسبت به سایر خانوارها پرداخت از جیب بیشتری داشتند و خانوار با بیمه های خدمات درمانی، تامین اجتماعی و نهادها و سازمان‌های خاص به ترتیب بیشترین میزان پرداخت از جیب را داشتند.نتیجه‌گیری: تفاوت معنی دار پرداخت از جیب در بین انواع بیمه‌های درمانی، ایجاد یک نظام یکپارچه بیمه ای را ضروری می سازد که در آن ضمن اینکه همه افراد جامعه را شامل می‌شود سطح پوشش یکسانی برای کالا و خدمات سلامت ارایه می‌دهد. از طرفی، یکسان‌سازی انواع تعرفه های درمانی در بیمه های مختلف می تواند شکاف در پرداخت از جیب خانوار را کاهش دهد. همچنین، سیستم کنترل و نظارت دقیق بر کیفیت خدمات سلامت توصیه می شود.

The Impact of medical Insurances on out-of-pocket payments among urban households in Iran: A Double-Sample selection Model

Abstract Introduction: Health insurance is one of the most important components of health care financing to reduce inequality in outofpocket payments. Therefore, considering the importance of insurance, increased outofpocket payment, and the demand for private insurance, and also the multiplicity of insurance funds, this study aimed to investigate the effects of health insurance on outofpocket payments among urban households in Iran.Methods: In this applied, descriptiveanalytic study, conducted in 2016, a sample of 17809 urban households in different provinces were recruited from the Center of Statistics of Iran. A household costincome questionnaire, prepared and completed by the Center of Statistics of Iran, was used to collect data which were then analyzed by using the Stata 14 and double sample selection method.Results: The results showed that the household headchr('39')s literacy and marital status, the family size, the number of children and elderly, wealth, per capita income and expenditures on education and tobacco had a direct effect on the probability of buying health insurance. Furthermore, households with one type of health insurance had to tolerate more outofpocket payments than the other households and finally, households with health insurance, social security insurance and other insurances experienced the highest outofpocket payments.Conclusion: The significant difference between the outofpocket payments to different insurance types necessitates the establishment of an integrated insurance system which provides the same level of goods and services to all people in the community. On the other hand, the harmonization of health tariffs can reduce the inequality in outofpocket payments among the households. Moreover, it is recommended to have a system for monitoring the quality of care.