ارزیابی دسترسی به مراقبت‌ها در برنامه پزشک خانواده با رویکرد جامعیت مراقبت‌ها

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی دسترسی به مراقبت‌ها در طرح پزشک خانواده روستایی با معیار جامعیت مراقبت‌ها در سال‌های 1390 و 1391 در 17 مرکز بهداشت روستایی شهرستان گرگان انجام شد.روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود و به صورت توصیفی- تحلیلی انجام گرفت. ارزیابی در یک دوره 24 ماهه، بر اساس مدل رگرسیونی خطا- تصحیح در چارچوب مدل داده‌های ترکیبی با استفاده از نرم‌افزار eviews انجام گردید. نتیجه تخمین رگرسیونی با ضرایب وزنی مراقبت‌ها در شاخص جامعیت مراقبت‌ها و سپس ضرایب تاثیر مراقبت‌ها در شاخص یاد شده با تفکیک اثرات کوتاه مدت و بلند مدت روی دسترسی به مراقبت‌ها نشان داده شد.یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش، ارتباط مثبتی بین دسترسی به مراقبت‌ها و شاخص جامعیت مراقبت‌ها وجود داشت. همچنین، با 10 درصد بهبود در وضعیت جامعیت مراقبت‌ها (متوسط وزنی چهار مراقبت پزشک، پرستار، آزمایشگاه و داروخانه)، شاخص دسترسی به مراقبت‌های سلامت، حدود 10/42 درصد افزایش یافت.نتیجه‌گیری: دسترسی به مراقبت‌های سرپایی با نرخ رشدی معادل با نرخ رشد شاخص جامعیت مراقبت‌ها افزایش می‌یابد، اما تاثیر شاخص جامعیت مراقبت‌ها روی دسترسی به مراقبت‌ها مانند برنامه توسعه شبکه‌های بهداشتی، هنوز با سهم و تاثیر بسیار بالا برای پزشک مشاهده می‌شود و سهم و تاثیر سایر عوامل بسیار محدود به نظر می‌رسد.