کتابخانه‌ها و مدیریت بحران مطالعه موردی: کتابخانههای دانشگاههای علوم پزشکی تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستقر در شهر تهران

مقدمه: کتابخانه های علوم پزشکی به مثابه قلب تپنده نظام سلامت کشور، عهده دار انتقال اطلاعات مناسب و به هنگام به شریا نهای جامعه هستند. بنابرایندر حوزه مدیریت بحرا نهای طبیعی مانند زلزله و سیل و ...، حایز نقش محوری و اساسی هستند؛ لذا بایستی در رویارویی با چنین بحرا ن هایی بتوانندمقتدارانه عمل کنند. در این راستا، مطالعه حاضر، واکنش کتابخانه ها در برابر بحران بلایای طبیعی و میزان آشنایی پرسنل کتابخانه ها ی دانشگاه های علومپزشکی را با مباحث مدیریت بحران بررسی کرده است.روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی و با روش پیمایشی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش گروهی متشکل از 130 نفر از کتابدارانکتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستقر در شهر تهران در نیمه اول سال 91 خورشیدی ، بود . ابزارگردآوری داده ها در این مطالعه پرسشنامه ای محقق ساخته بود که روایی آن با نظر کارشناسان رشته کتابداری و علوم اطلاع رسانی تایید شد . پای ایی آن با0 که نشانگر پایایی مطلوب است حاصل شد. به منظور تحلیل داده ا / نسخه 19 بررسی شد که مقدار آلفای کرونباخ آن برابر 81 spss استفاده از نرم افزارx (درصد، میانگین، واریانس و نمودارها) از آزمون های آماری 2چون متغیرها رتبه ای هستند) ) freidman (به دلیل وجود دومتغیر کیفی) ، آزمون دوطرفهو آزمون دوجمله ای(برای تشخیص تاثیر یا عدم تاثیر متغیری در پدیده معین) استفاده شد.4 در حد زیاد و تلاش / یافته ها: در میزان آشنایی مدیران با مباحث مدیریت بحران، مورد توجه قرار گرفتن کتابخانه ها در برنامه ریزی راهبردی با میانگین 72 در حد کم ارزیابی شد . در مرحله اول، مقاوم سازی ساختمان کتابخانه با / برای تهیه منابعی در خصوص مدیریت بحران برای کتابخانه با میانگین 5110 در حد کم ارزیابی شده است . در مرحله دوم ؛ / 15 در حد خیلی زیاد، تهیه و تنظیم نقشه های محل های بحرا نزا و بحران زدا با میانگین 83 / میانگین 7814 در حد زیاد، انتشار اطلاعات عمومی مربوط به شرایط / تنظیم قرارددادهای تفاهم با سایر ارگان ها (مثل، آتش نشانی و نیروی انتظامی)، با میانگین 8716 در حد خیلی / 11 در حدکم برآورد شده است.در مرحله سوم تهیه نسخه های پشتیبان از فایل های مهم در کتابخانه با میانگین 73 / اضطراری با میانگین 0711 در حد کم ارزیابی شده است. در نهایت در مرحله چهارم ارتقا صلاحیت های حرفه ای مورد نیاز / زیاد و ایجاد مرکزی به نام اتاق بحران با میانگین 479 در حد خیلی کم توسط / 14 در حد زیاد و استفاده از نیروهای داوطلب مردمی در بازسازی کتابخانه با میانگین 64 / کتابداران کتابخانه ها با میانگین 67پاسخگویان ارزیابی شده است.نتیجه گیری: کتابخانه ها به عنوان مراکز اطلاع رسانی در جامعه در عصر جدید کارکردهای متمایزی م یپذیرند. آشنایی مدیران و کارکنان کتابخانه ها بامباحث مدیریت بحران، می تواند کتابخانه را در ارایه خدمات هرچه مفیدتر در زمان وقوع بلایای طبیعی، یاری دهد. در این میان استفاده از ابزارهای فناوریاطلاعات مانند شبک ههای اجتماعی، خدمات پست الکترونیکی، پزشکی ازراه دور با همکاری کتابداران پزشکی و انتشار آن لاین تصاویر حوادث طبیعی ازطریق کتابخانه؛ کتابخانه را در راستای این مهم توانمندتر خواهد ساخت.واژه های کلیدی: بلایای طبیعی؛ مدیریت ایمنی از حوادث؛ کتابخانه های دانشگاهی؛ ایران