مانعیت و جامعیت پایگاه‌های اطلاعاتی Iranmedex، Magiran و (Scientific Information Database) Sidدر بازیابی اطلاعات حوزه داروسازی

مقدمه: جامعیت و مانعیت دو معیار مهم برای سنجش کارایی و عملکرد نظام‌های بازیابی اطلاعات است. هدف از این پژوهش مقایسه مانعیت و جامعیت پایگاه‌های فارسی زبان iranmedex، بانک اطلاعات نشریات کشور (magiran) و پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهیscientific information database (sid) در بازیابی اطلاعات حوزه داروسازی بوده است.روش بررسی: این پژوهش تحلیلی است که در آن از روش مقایسه‌ای و مشاهده مستقیم توسط کاربر نهایی استفاده شده است. حجم نمونه مقالات بازیابی شده از وب‌سایت سه پایگاه iranmedex، magiran و sid بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها چک‌لیست بود که روایی آن توسط متخصصین کتابداری و اطلاع‌رسانی تایید شد. ابتدا کلیدواژه‌های مربوط به مقالات دو شماره (7 و 8) جلد بیست و یکم مجلهbehavioural pharmacology لیست و توسط متخصصین داروسازی کلیدواژه‌های مرتبط با این حوزه مشخص شد و محقق با استفاده از ده کلیدواژه درسطح ملی به جستجو در سه پایگاه iranmedex، magiran و sid پرداخت. نتایج به دست آمده در نرم‌افزار excel جهت تعیین توزیع فراوانی و میزان همپوشانی پایگاه‌ها ذخیره شد و به متخصصین حوزه داروسازی برای تشخیص مدارک مرتبط بازیابی شده ارجاع داده شد و در نهایت با قرار دادن داده‌ها در فرمول جامعیت نسبی و مانعیت که بارها در پژوهش‌های گوناگون استفاده و اعتبار آن‌ها سنجیده شده، میزان این دو مقوله تعیین گردید. همچنین داده‌ها با روش‌های آمار توصیفی (فراوانی) و آمار استنباطی (آزمون کای دو) با استفاده از نرم‌افزار11.5 spss در سطح معنی‌داری 0.05 > p تجزیه و تحلیل شدیافته‌ها: مقالات بازیابی شده از پایگاه iranmedex 615 مقاله، پایگاه magiran 375 مقاله و پایگاه sid 116 مقاله بوده است. پایگاه iranmedex جامعیت نسبی بالاتری در حوزه داروسازی نسبت به دو پایگاه دیگر داشته است (39 درصد) و پایگاه sid در بازیابی اطلاعات حوزه داروسازی از مانعیت بیشتری نسبت به دو پایگاه iranmedex و magiran برخوردار بوده است (1/55 درصد) و iranmedex و magiran نیز همپوشانی بیشتری با هم داشته‌اند (219 مقاله مشترک).نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق، پژوهشگران حوزه داروسازی می‌توانند در انتخاب پایگاه اطلاعاتی جهت جستجوی اطلاعات مورد نیاز خود بهتر تصمیم‌گیری کنند. اگر جامعیت پایگاه برایشان اهمیت دارد از iranmedex استفاده کنند و اگر به پایگاهی با مانعیت بالا (دقت بازیافت) نیاز دارند از پایگاه sid استفاده نمایند.واژه های کلیدی: پایگاه های اطلاعاتی؛ داروسازی؛ بازیابی اطلاعات.