ارزیابی و رتبه‌بندی شهرستان‌های استان اصفهان از لحاظ دسترسی به شاخص‌های بهداشتی و درمانی

مقدمه:یکی از ابعاد مهم توسعه‌ی جوامع، توسعه‌ی سلامت و به عبارتی میزان و کیفیت دسترسی افراد جامعه به خدمات بهداشتی و درمانی است. مطالعه‌ی حاضر به ارزیابی و رتبه‌بندی شهرستان‌های استان اصفهان از لحاظ دسترسی به شاخص‌های بهداشتی و درمانی پرداخته است.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی و مقطعی، کلیه‌ی شهرستان‌های استان اصفهان (23 شهرستان) در سال 1390 مورد ارزیابی قرار گرفتند. 15 شاخص بهداشتی و درمانی از سالنامه‌ی آماری کشور و هم‌چنین سایت‌های اینترنتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و مرکز آمار ایران استخراج شد. از روش آنتروپی شانون به منظور وزن‌دهی شاخص‌ها و از روش‌های saw (simple additive weighting)، topsis (technique for order of preference by similarity to ideal solution) و vikor که برگرفته از نام صربستانی vlse kriterijumska optimizacija i kompromisn resenje است، به منظور رتبه‌بندی شهرستان‌های استان اصفهان از لحاظ دسترسی به شاخص‌های بخش بهداشت و درمان استفاده شده است.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شاخص‌های بهداشت و درمان در استان اصفهان به صورت متوازن توزیع نشده و تفاوت آشکاری بین شهرستان‌های این استان از نظر دسترسی به خدمات بهداشتی درمانی ملاحظه می‌شود. شاخص نسبت تعداد موسسات درمانی فعال به ده هزار نفر جمعیت با وزن 182/0 به عنوان مهم‌ترین شاخص تعیین شد. نتایج تکنیک ادغامی کپ لند نشان داد که از لحاظ دسترسی به شاخص‌های بخش بهداشت و درمان، شهرستان کاشان در رتبه‌ی اول و شهرستان برخوار در رتبه‌ی بیست و سوم قرار دارند.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج مطالعه مبنی بر توسعه‌ی نامتوازن در استان اصفهان در ارتباط با بهره‌مندی از شاخص‌های بهداشت و درمان، پیشنهاد می‌شود که براساس میزان برخورداری شهرستان‌های مختلف استان از شاخص‌های بهداشتی درمانی و هم‌چنین جهت توزیع مناسب‌تر خدمات بهداشتی درمانی، برنامه‌ریزی و تخصیص بودجه صورت پذیرد تا این امر سبب تعدیل نابرابری موجود بین شهرستان‌های این استان شود.واژه‌های‌کلیدی: شاخص‌های وضعیت بهداشت و درمان؛ تکنیک‌ها؛ اصفهان