ارزیابی تطبیقی وب سایت‌های کتابخانه‌های ملی پزشکی آمریکا و ایران

مقدمه: وب سایت‌های کتابخانه‌های ملی پزشکی، دارای توانمندی‌هایی هستند که علاوه بر تغییر برنامه‌ها و روش‌های کاری، زمینه‌ی ارایه‌ی خدمات اطلاعاتی را به قشر وسیعی از دست اندر کاران نظام سلامت جامعه فراهم می‌کنند. از این‌رو، پرداختن به ضریب کاربرد پذیری آن‌ها، حایز اهمیت و ارزش افزوده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و مقایسه‌ی مولفه‌های مطرح در کاربرد پذیری وب سایت کتابخانه‌های ملی پزشکی آمریکا و ایران بوده است تا از این طریق، نیازهای اطلاعاتی کاربران و خدمات درخواستی آنان به بهترین نحو تامین شود.روش بررسی: پژوهش حاضر، کاربردی و از نوع توصیفی بود. در این مطالعه، با استفاده از شیوه‌ی ارزیابانه، وب سایت‌های کتابخانه‌های ملی پزشکی آمریکا و ایران، از نقطه نظر کاربرد پذیری در سه ماهه‌ی اول سال 1390 مورد ارزیابی و مقایسه‌ی تطبیقی قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه‌ی وارسی مشتمل بر 11 معیار (159 مولفه) بود که در نتیجه‌ی مطالعه‌ی متون و منابع و پژوهش‌های مشابه تدوین گردید. روایی صوری و محتوایی این ابزار، با نظر متخصصان تایید گردید. به منظور تجزیه و تحلیل یافته‌های پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) استفاده شد.یافته‌ها: وب سایت کتابخانه‌ی ملی پزشکی آمریکا در معیار اعتبار اطلاعات 95 درصد، معیار صحت اطلاعات 100 درصد، معیار روزآمد بودن اطلاعات 87 درصد، معیار سطح پوشش مخاطبان خاص 100 درصد، معیار نماهای تعاملی و تبادلی 74 درصد، معیار عینیت اطلاعات 100 درصد، معیار ناوبری 99 درصد، معیار نماهای غیر متنی 90 درصد، معیار دسترس پذیری 100 درصد، معیار کارآمدی 98 درصد و معیار ویژگی‌های ظاهری 100 درصد با سیاهه‌ی ارزیابی همخوانی داشت.وب سایت کتابخانه‌ی ملی پزشکی ایران در معیار اعتبار اطلاعات 36 درصد، معیار صحت اطلاعات 81 درصد، معیار روزآمد بودن اطلاعات صفر درصد، معیار سطح پوشش مخاطبان خاص 81 درصد، معیار نماهای تعاملی و تبادلی 19 درصد، معیار عینیت اطلاعات 21 درصد، معیار ناوبری 65 درصد، معیار نماهای غیر متنی 27 درصد، معیار دسترس پذیری 85 درصد، معیار کارآمدی 38 درصد و معیار ویژگی‌های ظاهری 67 درصد با سیاهه‌ی ارزیابی همخوانی داشت.در کل، کتابخانه‌ی ملی پزشکی آمریکا در سطحی معادل 96 درصد و کتابخانه‌ی ملی پزشکی ایران در سطحی معادل 48 درصد، موفق به رعایت مولفه‌های کاربرد پذیری وب سایت شده بودند.نتیجه‌گیری: ضعف در کارایی و تعامل بهتر با کاربران در وب سایت کتابخانه‌ی ملی پزشکی ایران به خصوص در معیارهای اعتبار اطلاعات، روزآمدی اطلاعات، نماهای تعاملی و تبادلی، نماهای غیر متنی، عینیت اطلاعات و کارآمدی مشهود است. بنابراین لازم است، نسبت به طراحی وب سایت کتابخانه‌ی ملی پزشکی ایران توجه بیشتری شود و گام‌های استوارتری از سوی طراحان آن جهت مرتفع نمودن مشکلات، برداشته شود.واژه‌های کلیدی: ارزیابی؛ کتابخانه‌ی دیجیتال؛ کتابخانه‌ی ملی پزشکی آمریکا؛ کتابخانه‌ی ملی پزشکی ایران