رابطه‌ی میان هوش هیجانی و مهارت‌های اطلاع‌رسانی و مرجع مجازی در کتابداران کتابخانه‌های منتخب دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران

مقدمه: مهارت‌های هوش هیجانی می‌توانند به عنوان راه‌بردی مفید در تعامل بین کتابدار و مراجعه‌ کننده در نظر گرفته شود تا از طریق آن نیاز مراجعان و خدمات درخواستی آنان به بهترین نحو شناسایی گردد. بنابراین توجه به آن مهارت‌ها در روند ارتباط کتابداران با کاربران می‌تواند بسیار حایز اهمیت باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناخت رابطه‌ی هوش هیجانی و مهارت‌های اطلاع‌رسانی مرجع مجازی در کتابداران کتابخانه‌های منتخب دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور بوده است.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی تحلیلی است. جامعه‌ی پژوهش شامل 44 نفر از کتابداران کتابخانه‌های منتخب دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در سال 1389 بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش‌نامه‌ی استاندارد هوش هیجانی و پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته‌ی مهارت‌های میز مرجع مجازی بود که مولفه‌های مستخرج در آن بر اساس مطالعه‌ی متون و منابع مرتبط با این حوزه گردآوری گردید. روایی پرسش‌نامه‌ها با استفاده از نظر متخصصان موضوعی و پایایی آن‌ها بر اساس cronbach alpha برای پرسش‌نامه‌ی هوش هیجانی 82/0 = a و پرسش‌نامه‌ی مهارت‌های میز مرجع مجازی 92/0 = a مورد تایید قرار گرفت و داده‌ها به وسیله‌ی شاخص‌های مرکزی و پراکندگی آمار توصیفی و آزمون‌های آماری پارامتری t تک نمونه‌ای و t برای گروه‌های مستقل و همچنین ضریب همبستگی pearson مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: در توصیف مولفه‌های هوش هیجانی، بزرگترین میانگین مربوط به مولفه‌ی خودانگیزی (34/12)، کوچکترین میانگین مربوط به مولفه‌ی مدیریت استرس (12) به دست آمد. در توصیف مولفه‌های اطلاع‌رسانی و مرجع مجازی، بزرگترین میانگین مربوط به مولفه‌ی ارتباط با کاربر (61/55)، کوچکترین میانگین مربوط به مولفه‌ی اشاعه و انتقال اطلاعات (80/27) به دست آمد. میانگین هر یک از مولفه‌های مهارت‌های خودآگاهی، توان سازگاری، خودانگیزی، مدیریت استرس، خلق و خوی عمومی از میانگین مقیاس کمتر است. میانگین مولفه‌ی مهارت‌های شخصی و حرفه‌ای به ترتیب با میانگین‌های 83/11 و 16/4 از میانگین مقیاس بیشتر است. اما میانگین مولفه‌ی ارتباط با کاربر و انتقال اطلاعات از میانگین مقیاس کمتر است، در حالی که بین مهارت اطلاع‌رسانی و مرجع مجازی با میانگین مقیاس تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. بین مولفه‌های هوش هیجانی و مهارت‌های اطلاع‌رسانی و مرجع مجازی همبستگی مستقیم، معنی‌دار و مثبت قوی وجود داشت.نتیجه‌گیری: با توجه به ارتباط مستقیم میان هوش هیجانی و مولفه‌‌های آن با مهارت‌های مرجع مجازی، بنابراین هر چه مولفه‌های هوش هیجانی کتابداران افزایش پیدا کند، مهارت‌های اطلاع‌رسانی و اجرای مرجع مجازی نیز در آنان افزایش می‌یابد، در نتیجه تعامل بیشتر بین کتابدار و مراجعه‌ کننده به وجود می‌آید و نیاز مراجعان و خدمات درخواستی آن‌ها بهتر شناسایی و رفع می‌گردد.واژه‌های کلیدی: هوش هیجانی؛ خدمات مرجع؛ مرجع مجازی؛ کتابداران