یکپارچه‌سازی محتوا و خدمات در سیستم‌های نرم‌افزاری کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران: گامی مهم در استفاده‌ی اقتصادی از دانش موجود

مقدمه: دستیابی مستقیم و سریع به اطلاعات از جمله نیازمندی‌های اصلی کاربران اطلاعات در دنیای فن‌آورانه‌ی جدید است. امروزه، دیگر کاربران اطلاعات، به ویژه اطلاعات روز پزشکی و سلامت که روزامدی و دسترسی سریع به محتوای آن جز ضروریات است، فرصت کافی برای جست‌وجو و دستیابی به اطلاعات را ندارند. از این‌رو، پژوهش حاضر اقدام به تعیین راه‌کارهایی به منظور دستیابی به اطلاعات دقیق و مناسب در سریع‌ترین زمان نمود.روش بررسی: پژوهش حاضر با استفاده از مطالعه‌ی کتابخانه‌ای و تحلیل محتوا اقدام به ارایه‌ی راه‌کاری برای یکپارچه‌سازی محتوا و خدمات در نرم‌افزارهای کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران نمود. با توجه به وجود حداقل یک کتابخانه‌ی مرکزی در هر یک از دانشگاه‌ها، تمامی کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (http://www.behdasht.gov.ir/index.aspx?siteid=1&siteid=1&pageid=28359)، که بر اساس فهرست ارایه شده در وبگاه این وزارت 46 دانشگاه می‌باشد، جامعه‌ی پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهند. برای بررسی، توصیف و تحلیل یافته‌ها از آمار توصیفی و نرم‌افزار excel استفاده گردید.یافته‌ها: کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های مورد مطالعه و نیز نرم‌افزارهای مورد استفاده برای ذخیره و بازیابی اطلاعات کتابشناختی و هم‌چنین برخی از نرم‌افزارهای اطلاعاتی، توجهی به مبادله‌ی اطلاعات و در نتیجه یکپارچه‌سازی اطلاعات و خدمات خود با سایر کتابخانه‌های مرکزی ندارند. کتابخانه‌های مورد بررسی در 4/71 درصد موارد از نرم‌افزار کتابخانه‌ای پارس آذرخش استفاده می‌کردند. این نرم‌افزار از قالب ابرداده‌ای مارک برای اطلاعات کتابشناختی خود استفاده می‌کند. هم‌چنین در 86 درصد موارد، نرم‌افزارهای مورد بررسی امکان ارایه‌ی خروجی‌های ابرداده‌ای استاندارد را داشتند.نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان از راه‌کارهای یکپارچه‌سازی در کتابخانه‌های مورد بررسی جهت بهره‌برداری اقتصادی از اطلاعات موجود استفاده کرد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، می‌توان اذعان داشت که جهت بهره‌برداری اقتصادی از قابلیت‌های دانشی موجود در کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید محتواهای ابرداده‌ای این مراکز یکپارچه‌ گردد. در این راستا، پیشنهاد می‌شود که از مدل جست‌وجوی هم‌زمان، تفاهم‌نامه‌ی 50/39z و استاندارد ایزو 2709 استفاده کرد.واژه‌‌های کلیدی: کتابخانه‌ها؛ یکپارچه‌سازی سیستم‌ها؛ مدیریت دانش