تجارت بین‌المللی خدمات سلامت در کشورهای منتخب عضو آسه آن؛ چالش‌ها و فرصت‌ها

مقدمه: دسترسی عادلانه به خدمات پایه‌ی سلامت با حداقل کیفیت و هزینه‌ی قابل پرداخت حق مسلم هر شهروند است و در هر کشور دولت موظف است که این خدمات را به شکلی عادلانه در اختیار شهروندان قرار دهد. تجارت بین‌المللی خدمات سلامت بر موازنه‌ی بین توزیع عادلانه‌ی این خدمات، ایجاد انگیزه برای افزایش کارایی نظام سلامت و مدیریت منابع محدود مالی دولت‌ها تاثیر قابل توجهی می‌گذارد و پیامدهای مثبت یا منفی برای نظام سلامت و جامعه به همراه می‌آورد. در این مقاله ضمن معرفی الگوهای مختلف تجارت خدمات سلامت، به فرصت‌ها و چالش‌های حاصل از این نوع تجارت در کشورهای منتخب در منطقه‌ی آسه آن به منظور آشنایی سیاست‌گذاران و دست‌اندرکاران صنعت سلامت ایران با این نوع از تجارت و استفاده از آن در تصمیم‌گیری‌ها و مطالعات آینده پرداخته شده است.روش بررسی: این مقاله حاصل بخشی از یک پژوهش توصیفی- تطبیقی (در مقطع زمانی 89- 1387) و کاربردی در زمینه‌ی تجارت بین‌المللی خدمات سلامت است و اطلاعات مورد نیاز در این مقاله از طریق مطالعه‌ی منابع دیجیتال و چاپی گردآوری شده است. جامعه‌ی پژوهش سه کشور عضو «آسه آن» شامل مالزی، سنگاپور و تایلند را در بر گرفته، از داده‌های گردآوری شده به منظور ارایه‌ی تصویری کلی از وضعیت تجارت بین‌المللی خدمات سلامت در منطقه‌ی فوق و مقایسه‌ی فرصت‌ها و چالش‌های این تجارت استفاده شده است.یافته‌ها: تجارت بین‌المللی خدمات سلامت در قالب چهار روش کلی عرضه‌ی برون مرزی خدمات سلامت از راه دور، دریافت خدمات در خارج از کشور (گردشگری سلامت)، حضور تجاری (سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی) و مهاجرت موقت اشخاص حقیقی (متخصصین سلامت) انجام شده در کشورهای مورد مطالعه می‌باشد و فرصتی برای کسب درآمد ارزی و ارتقای سطح کیفیت خدمات موجود و چالش‌هایی در زمینه‌ی رقابت با سایر کشورها و نیز در ارتباط با دسترسی و فراهم بودن خدمات مورد نیاز جامعه‌ی تحت پوشش است، در نتیجه‌ی افزایش تقاضای داخلی و کمبود منابع انسانی در بخش سلامت ایجاد می‌کند.نتیجه‌گیری: مهم‌ترین چالش‌های توسعه‌ی تجارت خدمات سلامت در منطقه‌ی آسه آن، تسریع در اعتبار بخشی مراکز ارایه‌ی خدمات، قابلیت انتقال بیمه‌ها، حمایت از بخش خصوصی، همکاری بخش دولتی و خصوصی و توسعه‌ی تجارت بر اساس مزیت‌های نسبی هر کشور در راستای توسعه‌ی بخش سلامت است.واژه‌‌های کلیدی: تجارت بین‌المللی؛ خدمات سلامت؛ گردشگری پزشکی.