تحلیل پژوهش‌های حوزه جامعه‌شناسی پزشکی در عرصه بین‌المللی

مقدمه: ﺑﺎ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﮔﺮاﻓﻴﻜﻲ ﻳﻚ حوزه علمی، راه ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ و دﻗﻴﻖﺗﺮ آن ﺷﺎﺧﻪ از داﻧﺶ ﺑﺸﺮی و ﺗﺒﺪﻳل ﻣﻔﻬﻮم اﻧﺘﺰاﻋﻲ آن ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﻋﻴﻨﻲﺗﺮ ﻫﻤﻮار ﻣﻲشود. پژوهش حاضر با هدف ترسیم نقشه موضوعی مقالات حوزه جامعه‌شناسی پزشکی صورت گرفت.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی بود که با رویکرد علم‌سنجی و استفاده از روش تحلیل هم‌رخدادی واژگان و تکنیک تحلیل شبکه انجام شد. بدین ترتیب، مقالات مرتبط با استفاده از عبارت «sociology, medical» برگرفته از سرعنوان‌های موضوعی پزشکی mesh (medical subject headings) در پایگاه pubmed طی بازه زمانی سال‌های 1945 تا 2018 جستجو و استخراج گردید.یافته‌ها: با توجه به شاخص‌های مرکزیت نزدیکی، رتبه و بینابینی، مفاهیمی همچون «رابطه پزشک و بیمار»، «نگرش به سلامت»، «فاکتورهای اجتماعی و اقتصادی» و «ارایه مراقبت‌های پزشکی» بیشترین ارزش را به دست آوردند.نتیجه‌گیری: استفاده از شاخص‌های تحلیل شبکه اجتماعی در تحلیل نقشه‌های علمی موثر است. ساختار موضوعی شکل گرفته و رابطه بین آن‌ها، ماهیت بین رشته‌ای حوزه جامعه‌شناسی پزشکی را نشان می‌دهد‌. برخی موضوعات مرتبط و مهم با جامعه‌شناسی پزشکی مانند پارامترهای اجتماعی موثر در درمان و توان‌بخشی، تحقیقات اپیدمی‌شناسی و رفتار سالم، کمتر مورد توجه قرار گرفته‌‌اند.