|
|
|
|
نقادی فلسفی- سیاسی قرارداد اجتماعی در نگاه روسو
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
صدرا علیرضا
|
|
منبع
|
سياست - 1392 - دوره : 43 - شماره : 3 - صفحه:221 -236
|
|
|
|
|
چکیده
|
نقادی فلسفی- سیاسی قرارداد اجتماعی در نگاه روسو به چرایی و چیستی یا عموماً مبانی ماهوی و محتوایی متن قرارداد اجتماعی، به‌ویژه در نظریه سیاسی روسو و نقادی آن به عنوان پرسش اصلی می‌پردازد. در این مقاله فرای اصل قرارداد و چگونگی و نقش آن، در پی ردیابی منبع متن (عقل، نقل یا عرف) و محتوای قرارداد (قانون و مذهب مدنی) به‌عنوان منشور و میثاق مشترک عمومی هستیم. در اینجاست که نقش مذهب و به تعبیر نخستین روسو «قانون مدنی» و قانون‌گذاری و در تعبیر نهایی وی، «مذهبِ مدنی» مطرح می‌گردد. رابطه و نسبت این دو، محور موضوعی این مقاله است. تبیین «رابطه و نسبت مثبت و همسو و حتی هم‌افزایی دیانت و سیاست، مذهب و حاکمیت و شریعت و دولت در نظریه و نظام جمهوری» در قرارداد اجتماعی روسو، فرضیه اصلی و هدف نهایی مقاله است. برخلاف شبهه غالب تعارض و حتی جایگزینی قرارداد اجتماعی در سیاست به‌جای شریعت، دیانت و مذهب، که منسوب به روسو است و از آن به قرارداد اجتماعی روسویی تعبیر می‌نماییم، برنمودن اسلام به‌عنوان دیانت و مذهب مدنی- مردمی یا جمهوری مشروع، متعادل و حتی متعالی و کارآمد در نگاه و نظریه سیاسی روسو، حاصل این مقاله و پیام راهبردی آن می‌باشد. مقاله حاضر برگرفته از طرح پژوهشی کارآمد و چشم‌انداز اندیشه سیاسی در جمهوری اسلامی و جهان اسلام بوده که به همت نگارنده در دانشگاه تهران انجام شده است.
|
|
کلیدواژه
|
اجتماع ,اسلام ,جمهوریت ,دیانت ,روسو ,شریعت ,قرارداد اجتماعی -مدنی ,مذهب ,مسیحیت ,Contract (Covenant) ,Society ,Special ,Rousseau ,Faith ,Religion ,Religious Law ,Civil ,Republicanism ,Christianity ,Islam
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, دانشیار گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
alirezasadra@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|