تحلیل جماعات تکفیری نوظهور براساس تئوری کاریزماتیک ماکس وبر

شکل‌گیری و رشد جماعات تکفیری نوظهور، از مهم‌ترین تحولات اخیر کشورهای غرب آسیاست. در این میان از داعش به‌عنوان مهم‌ترین جماعت تکفیری نوظهور در جریان نوسلفی جهادی نام برده می‌شود. فهم ماهیت، ساختار و عملکرد داعش، نیازمند به‌کارگیری چارچوبی تئوریک و متناسب است. از جمله تئوری‌های رایج در تحولات اجتماعی، تئوری کاریزماتیک وبر است که به‌نظر می‌رسد میزانی از قدرت تحلیلِ شکل‌گیری و عملکرد جماعات تکفیری از جمله داعش را واجد است. بر این مبنا در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی تلاش شده است که با استفاده از این تئوری، ماهیت، چگونگی شکل‌گیری، ساختار و عملکرد داعش بررسی و تحلیل شود. سوال تحقیق این است که «آیا می‌توان جماعت تکفیری داعش را مصداقی از تئوری کاریزماتیک وبر برشمرد؟» در این زمینه با بررسی اندیشه و آثار وبر، دو مدل از چگونگی «ساختار» و «شکل‌گیری و ماهیت جنبش کاریزماتیک وبری استخراج و با بررسی زمینه‌های شکل‌گیری و ماهیت، ساختار و عملکرد داعش با تطبیق مولفه‌های دو مدل تحلیلی به جهت سنجش فرضیه مذکور آورده شده است. در انتها هم با ترسیم مدل مفهومی که حاکی از چگونگی تطبیق تئوری و مصداق با نکات ترمیمی بیان‌شده است می‌توان اذعان کرد که داعش مصداقی متناسب با کاریزماتیک وبر در بسیاری از مولفه‌هاست.

ANALYSIS OF EMERGING TAKFIRI COMMUNITIES BASED ON WEBER’S CHARISMATIC THEORY

Rise, growth and development of abrasive streams such as ISIS are of the mist important events of the West Asia. Understanding this phenomenon as a new form of Salafigari modern activities requires an appropriate theoretical framework. By examining charismatic theory of Weber, this research investigates formation and function of ISIS and in response to the question what is Weber charismatic theory approach for ISIS? It says that considering the match of derived models of governance structure and conceptual model of charismatic in Weber thoughts for nature of ISIS, we can view it as contemporary charismatic movements. This research was performed by descriptiveanalytic method.