گونه‌های فرهنگ سیاسی در ایران معاصر و دلالت‌های آسیب‌شناختی آن برای ثبات سیاسی و جامعۀ مدنی

گونه‌شناسی فرهنگ سیاسی در ایران معاصر و بررسی آسیب‌شناختی آن از منظر مولفه‌های دوگانۀ توسعۀ سیاسی مسئلۀ اصلی مقالۀ حاضر است. استدلال نظری مقاله این است که چنانچه فرهنگ سیاسی یک جامعه و مولفه‌های اصلی آن تضمین‌کنندۀ ثبات سیاسی و تقویت‌کننده جامعۀ مدنی به‌مثابۀ مولفه‌های اساسی توسعۀ سیاسی نباشند، پیامدهای آسیب‌شناختی خواهند داشت. از نظر روش‌شناختی، مطالعۀ حاضر به شیوۀ اسنادی و با کاربرد روش‌های تفسیری و تحلیلی به اجرا در آمده است. فرهنگ سیاسی شبه‌طایفه‌ای و فرقه‌گرایانه، فرهنگ سیاسی چندپارۀ قومی، فرهنگ سیاسی توده‌ای، فرهنگ سیاسی دین‌محور و فرهنگ سیاسی هویت‌محور جوانان و زنان گونه‌های خاص و برجستۀ فرهنگ سیاسی در جامعۀ معاصر ایران هستند. ارزیابی تحلیلی و تفسیری گونه‌های فرهنگ سیاسی در ایران معاصر بیانگر این است که این گونه‌ها همگرایی زیادی با توسعۀ سیاسی ندارند و در مواردی ثبات سیاسی را تهدید و جامعۀ مدنی را تضعیف می‌کنند.

THE TYPOLOGY OF POLITICAL CULTURE AND ITS PATHOLOGICAL IMPLICATIONS FOR POLITICAL STABILITY AND CIVIL SOCIETY IN CONTEMPORARY IRAN

The purpose of this paper aim is to recognize types of political culture and pathological relations between these types and political development in contemporary Iran. The theoretical framework is based on this presumption that if political culture types do not strengthen political stability and also do not reinforcement civil society – as essential components of political development – they will have pathological consequences. The study method is documentary, and uses interpretation and analytical techniques. Tribal, ethnically fragmented, mass and populist, Islamic, and identitybased political culture of youth and women are specific types of political culture in contemporary Iranian society. The results also suggest that the political culture types not only have a convergence with political development but in some cases threaten political stability and undermine civil society.