ضرورت ائتلاف راهبردی ایران و چین: متوازن‌سازی منافع مشترک و پرهیزهای مشترک

مطابق آموزه‌های نظریۀ اتحاد و همکاری در روابط بین‌‌الملل و به نظر گروهی از پژوهشگران داخلی و خارجی، دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین به‌رغم داشتن منافع مشترک فراوان در سطوح داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی و با وجود برقراری برخی از سطوح مناسبات راهبردی همچنان فاقد شرایط و بایسته‌های لازم برای ورود به عرصۀ اتحاد و ائتلاف هستند. پرسش آن است که چه موانعی بر سر راه ارتقای روابط دو کشور از سطوح عادی و بعضاً راهبردی به سطح اتحاد و ائتلاف وجود دارد؟ در پاسخ، گزاره‌ای که در چارچوب نظریۀ رژیم‌ها و با استفاده از دو مفهوم بنیادین منافع مشترک و پرهیزهای مشترک به‌مثابۀ فرضیۀ تقریر و به آزمون داده‌ها گذاشته شده، دلالت بر این نکته دارد که پرهیزهای مشترک ایران و چین در عرصۀ داخلی و تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی مانع از ارتقای مناسبات دو کشور از سطوح عادی و راهبردی به سطح ائتلاف و اتحاد می‌شود. برای اثبات/ابطال این فرضیه از روش توصیفی و تحلیلی و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده از منابع کتابخانه‌ای استفاده شده و در پایان این استنتاج حاصل آمده است که ارتقای مناسبات ایران و چین از سطوح عادی به راهبردی و سرانجام ائتلاف و اتحاد مستلزم متوازن‌سازی بین منافع مشترک و پرهیزهای مشترک است.

Common interests and common aversions between China and Iran

The SinoIran relationship is increasingly showing its importance in Iran and Chinese foreign policy. This article focuses on the two major variables: the common interests and common aversions between China and since 1971. The question of this article is How the common interests and common aversions between China and Iran decides their relationship . China and Iran have many common interests: in the economic and energy cooperation, military cooperation, antiterrorism and extremism, region security and geopolitics. China and Iran also have have common aversions in: dealing with domestic human rights, religious and democratic issues. China and Iran have some common aversions with different interests in dealing with conflicts with Russia, West powers and neighboring countries in their own regions. In this way, when China and Iran found equilibrium in their common aversions and common interests, they can have much closer relationship. But when China and Iran can not find equilibrium in their common interests and common aversions, they can not keep closer relationship. In this way, when China pursues strategy of economic development, Iran pursues political strategy as its priority of policy, China and Iran can only develop the limited economic relationship as the most important and permanent cooperation.