اسلام سیاسی مدرن در ترکیه؛ مطالعۀ موردی اندیشه و آموزه های سیاسی نجم الدین اربکان

نجم‌الدین اربکان پدر اسلام سیاسی مدرن در سایۀ دموکراسی در ترکیه است. در حقیقت ایشان در سایۀ دموکراسی در ترکیه دست به تاسیس احزاب سیاسی مختلفی (مانند حزب نظام ملی، حزب رفاه و حزب فضیلت و ...) می‌زند و تلاش می‌کند تا اسلام را دوباره در جامعۀ ترکیه احیا کند. لیکن پرسش اصلی این پژوهش این است که نسبت میان دین و دولت در اندیشۀ نجم‌الدین اربکان چگونه قابل تبیین است؟ شایان یادآوری است که در این نوشتار توصیفیتحلیلی تلاش شده است تا با ملاحظۀ چارچوب تحلیلی چهارمرحله‌ای اسپرینگز، آموزه‌های اربکان مورد واکاوی و مشاهدات، مسئله‌شناسی، آرمان‌شهرسازی و راه‌حل‌های او برای نیل به جامعۀ مطلوب مطالعه و بررسی شود. در صورت‌بندی کلی از اندیشۀ اربکان می‌توان گفت وی فعالیت‌های نخبگان کمالیستی را مشکل اصلی جامعۀ ترکیه قلمداد کرده و علت را در دور شدن از گذشته و پیشینۀ تاریخی جست‌وجو می‌کند و می‌کوشد آرمان‌شهری ایجاد کند که در آن تغییرات ساختاری و نظام‌سازی عادلانه بر هر برنامۀ دیگری اولویت داشته باشد. اربکان راه‌حل مشکلات و معضلات اجتماعی و سیاسی جامعۀ ترکیه را در اسلام سیاسی مدرن و منطبق با نیازهای بشر در دوران معاصر، اتحاد مسلمانان و تلاش و جهاد همه‌جانبه برای پیشرفت و همکاری و معاضدت با رویکردهای سکولار (نه تقابل با آنها) ترسیم می‌کند.