نوسانات و میزان پارازیتیسم مگس گلرنگ، Acanthiophilus helianthi روی ارقام مختلف گلرنگ در جنوب تهران

مگس گلرنگ، acanthiophilus helianthi یکی از آفات مهم گلرنگ در ایران می‌باشد. استفاده از پارازیتوئیدها به‌عنوان یکی از روش‌های مدیریت تلفیقی آفات همیشه مورد توجه بوده‌است. به‌منظور بررسی میزان و نوسانات پارازیتیسم مگس گلرنگ توسط پارازیتوئیدها در سال 1391 هفت رقم گلرنگ شامل گلدشت، پدیده، زرقان، ورامین، pi، acataria، mec163 در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشگاه شاهد (جنوب تهران) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در 4 تکرار کشت گردید. پس از شروع گل‌دهی هر 7 روز یک‌بار نمونه برداری از قوزه‌ها انجام گرفت. نتایج نشان داد که دو گونه زنبور پارازیتوئید بنام‌های microdontomerus annulatus (spinola, 1808) (hym.: torymidae) و ormyrus gratiosus (forster, 1860) (hym.: ormyridae) در منطقه روی لارو و شفیره مگس گلرنگ فعال هستند. بیشترین درصد پارازیتیسم برای گونه‌ی o. gratiosus در تاریخ 19 و 25 تیرماه روی رقم  mec163(3/12 درصد) مشاهده شد. در این تاریخ کمترین درصد پارازیتیسم در ارقام pi و پدیده با 58/6 درصد دیده‌شد. بیشترین میزان پارازیتیسم توسط گونه‌یm. annulatus در طول زمان نمونه‌برداری در ارقام پدیده به‌میزان 56/7 درصد و رقم mec163 به‌میزان 52/7 درصد دیده شد. کمترین میزان پارازیتیسم در رقم ورامین (49/6 درصد) دیده شد. درمجموع می‌توان نتیجه گرفت که به‌دلیل استفاده از حشره‌کش‌ها برای مبارزه با آفات گلرنگ مخصوصاً مگس گلرنگ در مناطقی که گلرنگ کشت می‌شود مانعی برای فعالیت پارازیتوئیدهای مگس گلرنگ می‌شود. لذا استفاده از حشره‌کش‌های انتخابی و کاشت گیاهان گل‌دار به‌عنوان مکانی برای زندگی پارازیتوئیدها می‌تواند سبب افزایش کارایی پارازیتوئیدها شود.

Parasitism rate and fluctuations of parasitoids on safflower fly, Acanthiophilus helianthi, on different safflower cultivars in south of Tehran

The safflower fly, Acanthiophilus helianthi is one of the most important pests of safflower in Iran. Using parasitoids is always considered as one of the integrated pest management methods. In order to evaluate parasitism rate and fluctuations of the safflower fly by parasitoids, seven safflowerr cultivars including Goldasht, Padideh, Zarghan, Varamin, PI, Acataria and Mec163 were cultivated with a Completely Randomized Block Design field experiment with four replicates in research field of Shahed University Research Center (south of Tehran).Goldasht cultivar was cultivated under experimental plots in four replicates in Shahed University, research fields in 2012. Sling was carried out from safflower bolls every seven weeks. Results showed that two wasp parasitoids including Microdontomerus annulatus (Spinola, 1808) (Hym.: Torymidae)and Ormyrus gratiosus (Forster, 1860) (Hym.: Ormyridae)were active on the larvae and pupae of the safflower fly. The highest parasitism rate of O. gratiosus species in the 19th and 35th July (12.3%) was observed on the Mec163 cultivar. In these dates the lowest parasitism rate (6.58%) was occurred on PI and Padideh cultivars. The highest parasitism rate by M. annulatus parasitoid species was observed as 7.56% and 7.52% on the Padideh and Mec163 cultivars, respectively and the lowest parasitism (6.49%) was observed on the Varamin cultivar. Overall, it can be concluded that due to the application of insecticides for controlling safflower pests, especially A. helianthi in the cultivated areas, parasitoids activity was very low. Therefore, the use of selective insecticides and planting flowering plants as a living host of parasitoids can enhance their performances.