مطالعه رفتار گیاه‏خواری و شکارگری سن nesidiocoris tenuis با تغذیه از طعمه‌های مختلف در سه دمای متفاوت

با ورود شب‌پره مینوز برگ گوجه‌فرنگیtuta absoluta  به ایران، تولید محصول گوجه‏ فرنگی مورد تهدید قرار گرفت. این آفت یکی از مهمترین عوامل خسارت ‏زا به گوجه‌فرنگی کشور با دوازده نسل در سال است. سن nesidiocoris tenuis شکارگر عمومی با رژیم غذایی گوشت‌خواری– گیاه‌خواری (zoophytophagus) است. این شکارگر در صورت نبود طعمه جانوری از شیره گیاهی تغذیه می‏ کند و در مواردی به بوته‌های گوجه‏ فرنگی خسارت وارد می‏کند. لذا بهره‌برداران محصولات گلخانه‌ای در استفاده از آن با تردید مواجه شده‏ اند. بر این اساس سوال مهمی بین تولیدکنندگان محصولات گلخانه ‏ای مطرح شده است. آیا سن n.tenuis به‌عنوان عامل کنترل بیولوژیک مناسب در گلخانه‏‏ های گوجه‏‏ فرنگی مطرح است؟ یا به دلیل رفتار گیاه ‏خواری، به‌عنوان آفت است و باید با شیوه‏ هایی جمعیت آن را در گلخانه‏‏ ها مهار کرد؟ برای اجرای این پژوهش، جمعیتی از سن شکارگر n. tenuis، کلنی مینوز برگ گوجه ‏فرنگیt. absoluta  و کلنی بید آردephestia kuehniella  فراهم گردید، سپس میزان گیاه‌خواری و شکارگری حشره بررسی شد. در مطالعه رفتارگیاه ‏خواری تعداد 1، 3 و 6 سن بالغ به ازای هر گیاه با 10 تکرار در حضور و بدون حضور طعمه به مدت 72 ساعت بررسی شد. در هر 24 ساعت تعداد حلقه‏ های خسارت روی دمبرگ‏ ها شمارش شد. در مطالعه رفتار شکارگری تعداد 1 سن بالغ سه روزه را در معرض 80 عدد تخم بید آرد و سیست آرتمیا و 100 عدد تخم مینوز برگ گوجه ‏فرنگی با 20 تکرار در دمای 20، 25 و 30 درجه سلسیوس قرار داده شد، پس از 24 ساعت تعداد تخم‏های تغذیه شده شمارش شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان گیاه‌خواری در زمان عدم حضور طعمه جانوری با تراکم شش عدد سن بالغ روی هر بوته گوجه‏ فرنگی ثبت شد و بیشترین علائم گیاه‌خواری در قسمت دمبرگ گوجه‏ فرنگی مشاهده شد. حضور طعمه جانوری توانست میزان گیاه‌خواری سن را 2/39 برابر کاهش دهد. میزان شکارگری سن از تخم شب‏ پره مینوز برگ گوجه‏ فرنگی 42/52 درصد، به‌صورت معنی ‏داری بیشتر از تخم بید آرد 26/58 و سیست آرتمیا 19/14 درصد بود. میزان فعالیت شکارگری سن n. tenuis در دماهای مختلف نیز اختلاف معنی‏ داری نشان داد. میزان شکارگری در دمای 30 درجه سلسیوس، 33/83 درصد بود، اما در دمای 20 درجه سلسیوس این میزان به 23/74 درصدکاهش یافت، که اختلاف 10/09 درصدی داشت.

herbivory and predatory behaviors of nesidiocoris tenuis by feeding on different preys in three different temperatures

tomato product was threatened with the arrival of the tomato moth, tuta absoluta in iran. this pest is one of the most important factors causing damage to tomatoes in the iran with twelve generations per year. predator bug nesidiocoris tenuis is a generalist predator with a carnivorous–herbivorous diet (zoophytophagus). feeds on plant sap in the absence of animal prey and sometimes damages tomato plants. therefore, the farmers of greenhouse products are hesitant to use it. based on this, an important question has been raised among the producers of greenhouse products. is the bug of n. tenuis a suitable biological control factor in tomato greenhouses? or is it considered as a pest because of its herbivorous behavior and its population should be controlled in greenhouses? at first, to carry out this research, a population of the bug of the predator n. tenuis, a colony of minnows of the tomato borer, t. absoluta and a rearing colony of ephestia kuehniella was provided, then herbivory and predation of the insect were investigated. in the study of herbivory behavior, the number of 1, 3 and 6 adult bugs per plant was studied with 10 repetitions in the presence and absence of prey for 72 hours and the number of damage rings on the petioles was counted every 24 hours. in the study of predatory behavior, a number of three–day–old adult bugs were exposed to 80 e. kuahniella eggs and artemia cysts and 100 t. absoluta eggs with 20 repetitions at 20, 25 and 30 c. after 24 hours the number of fed eggs were counted. the results showed that the highest rate of herbivory was recorded in the absence of animal prey with a density of six adult bugs on each tomato plant, and the highest signs of herbivory were observed in the petiole of tomato. the presence of animal prey was able to reduce the amount of herbivory by 2.39 times. the rate of bug predation on t. absoluta eggs was 42.52%, significantly more than e. kuehniella eggs 26.58 and artemia cyst 19.14%. the amount of predatory activity of n. tenuis at different temperatures also showed a significant difference. the rate of predation at 30 ċ was 33.83%, but at 20 ċ it was 23.74%, which was a 10.09% difference.