بررسی تاثیر باکتری‌ های pseudomonas flourescens، stenotrophomonas sp. و کلرکربوکسیلیک اسید بر نماتد ریشه‌گرهی (meloidogyne javanica)

گوجه‌فرنگی از مهمترین گیاهانی است که از نظر غذایی و اقتصادی در جایگاه مهمی قرار دارد. نماتدهای ریشه گرهی (meloidogyne spp.) از مهم‌ترین بیمارگرهای گیاه گوجه‌فرنگی هستند که باعث کاهش حدود 5 درصد تمام محصولات کشاورزی و خسارت24–38 درصدی بر روی گیاه گوجه‌فرنگی در سراسر جهان می‌شوند. با توجه به صدماتی که روش‌های شیمیایی بر محیط‌‌زیست و سلامت انسان دارند و پرهزینه بودن این روش‌ها، وجود یک راهکار جایگزین از جمله استفاده از باکتری‌های محرک رشد گیاه (pgpr) برای مدیریت این نماتدها ضروری است. پس از بررسی ریخت‏شناسی و ریخت‏سنجی، نماتد جدا شده از مزارع آلوده meloidogyne javanica شناسایی شد. در پژوهش حاضر بعد از جداسازی نماتد ریشه گرهی از مزارع آلوده، شناسایی و خالص‌سازی و تکثیر نماتد m. javanica، تاثیر دو باکتری pseudomonas flourescens، stenotrophomonas sp. strain lu1 در شرایط آزمایشگاهی و همچنین باکتری p. fluorescens و کلرکربوکسیلیک اسید به همراه نماتدکش نماتکس روی گیاه گوجه‌فرنگی و این نماتد در شرایط گلخانه‌ای مورد بررسی قرار گرفت. پس از کشت گلخانه‌ای گوجه‌فرنگی و انجام تلقیح، شاخص‌های رشدی و شاخص‌های بیماریزایی در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار، مورد بررسی و توسط نرم افزار sas مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بررسی‌های انجام شده در آزمایشگاه نشان داد که،  در آزمون تفریخ تخم در شرایط آزمایشگاهی 8 روز بعد از تلقیح، باکتری p. fluorescens با 50% و باکتری stenotrophomonas sp. strain lu1 با 23% در کنترل تعداد تخم تفریخ شده موثر بودند. در تست مرگ و میر لاروها در شرایط آزمایشگاهی 3 روز بعد از تلقیح، باکتری p. fluorescens قادر بود با31% و باکتری stenotrophomonas sp. strain lu1 با 0.8% در لاروها مرگ و میر ایجاد کنند. در شرایط گلخانه در آزمون شاخص‌های رشدی گیاه گوجه‌فرنگی شامل ارتفاع بوته و طول ریشه، وزن تر بوته و ریشه، وزن خشک بوته و ریشه، تیمارهای حاوی باکتری p. fluorescens با و بدون نماتد، در شاخص ارتفاع بوته به ترتیب %14 و30% در شاخص طول ریشه 18% و 31% در شاخص وزن تر بوته 36% و 50% در شاخص وزن خشک بوته 23%و 40% تاثیر مثبت نسبت به شاهد با نماتد نشان دادند. در گلخانه در شاخص‌های بیماریزایی مربوط به تعداد لارو در 100 سی سی خاک، تعداد گال در یک گرم ریشه، تعداد تخم در یک گرم ریشه تیمار حاوی باکتری p. fluorescens به ترتیب 76%، 33%، 91% و تیمار حاوی کلرکربوکسیلیک اسید به ترتیب 98% ،98%،99% کنترل را نسبت به شاهد در شرایط گلخانه از خود نشان داد که در این تیمار میزان کنترل از نماتدکش مورد استفاده بیشتر ارزیابی شد. نتایج پژوهش حاضر نشان دهنده تاثیر مثبت باکتری‌ p. fluorescens بر نماتد m. javanica در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه‌ای و همچنین کلرکربوکسیلیک اسید در شرایط گلخانه‌ای بود که با تحقیقات انجام شده مطابقت داشت. لازم به ذکر است باکتری stenotrophomonas sp. strain lu1 در شرایط آزمایشگاهی تاثیر مثبت اما اندکی از خود نشان داد.

effect of pseudomonas flourescens, stenotrophomonas sp. and chloro carboxylic acid on the root–knot nematode (meloidogyne javanica)

tomato is one of the most important plants in the world. knot–root nematodes (meloidogyne spp.) are one of the main pathogens of tomato plants, which cause a decrease of about five percent in crops worldwide and damage of 24–38 percent on tomato plants. considering the high cost of chemical methods and the damage they have on the environment and human health, it is necessary to have an alternative solution, including the use of growth–promoting bacteria (pgpr) to manage these nematodes. after examining the morphology and morphometry, the nematode isolated from infected fields was identified as m. javanica.  in the current study, after isolation of knot– root nematode from infected fields, identification and purification and propagation of nematode, the effect of two bacteria, pseudomonas flourescens, stenotrophomonas sp. strain lu1 in laboratory conditions, also as p. fluorescens bacteria and chloro carboxylic acid along with nematicides on tomato plants and this nematode in greenhouse conditions were investigated. after tomato greenhouse cultivation and inoculation, in the form of a completely random design in 4 replications, data were analyzed by sas software. investigations carried out in the laboratory showed that, in the egg hatching test in laboratory conditions 8 days after inoculation, p. fluorescens bacteria with 50% and stenotrophomonas sp. strain lu1 bacteria with 23% were effective in controlling the number of hatched eggs. in the test of the number of live larvae in laboratory conditions 3 days after inoculation, p. fluorescens bacteria was able to kill 31% and stenotrophomonas sp. strain lu1 with 0.8% mortality in larvae. in greenhouse conditions, in the test of growth indicators of tomato plants, including plant height and root length, plant and root fresh weight, plant and root dry weight, treatments containing p. fluorescens bacteria with and without nematodes, in the plant height index respectively 14% and 30% in the root length index 18% and 31% in the plant fresh weight index 36% and 50% in the plant dry weight index, 23% and 40% they showed a positive effect compared to control with nematodes. in the greenhouse, in the pathogenicity indicators related to the number of larvae in 100 cc of soil, the number of galls in one gram of root, the number of eggs in one gram of root, the treatment containing p. fluorescens bacteria was 76%, 33%, and 91%, respectively, and the treatment containing chloro carboxylic acid. 98%, 98%, and 99% showed control compared to the control, respectively, and in this treatment, the control rate of the nematicide used was more evaluated. the results of the present study showed the positive effect of p. fluorescens bacteria on the nematode m. javanica in laboratory and greenhouse conditions, as well as chloro carboxylic acid in greenhouse conditions, which was consistent with the conducted research. it should be noted that stenotrophomonas sp. strain lu1 showed a positive but little effect in laboratory conditions.