کاربرد واکنش بویایی دشمنان طبیعی در انتخاب گونه مناسب برای کنترل بیولوژیک: بررسی مقایسه‌ای زنبورهای trichogramma evanescens west و t. brassicae bezd.

واکنش بویایی و ویژگی های زیستی دو گونه زنبور trichogramma evanescens (te) و t. brassicae (tb) در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. تیمارها شامل تخم کرم گلوگاه انار و قطعات سالم و آلوده تاج، دانه و پوست میوه انار و برگ سالم و له شده درخت انار بود. دستگاه بویایی سنجی شامل یک لولۀ شیشه ای دو شاخه (y شکل) با زاویۀ 30 درجه بود. برای هر تیمار 90 عدد زنبور ماده جفتگیری کرده با طول عمر 24–0 ساعت در سه تکرار (30 زنبور) در نظر گرفته شد. به منظور بررسی ارتباط احتمالی بین قدرت بویایی زنبورها و کارایی آن ها، ویژگی های زیستی هر یک از این دو گونه روی تخم کرم گلوگاه با استفاده از رویکرد جدول زندگی دوجنسی بررسی شد. نتایج بویایی سنجی نشان داد حشرات کامل زنبور ماده و جفتگیری کرده te به طور معنی داری به بوهای تخم کرم گلوگاه، تاج و دانۀ انار سالم و آلوده جلب می‌شوند. در حالی‌که، زنبور tb به هیچ‌کدام از تیمارها در مقایسه با هوای تمیز به طور معنی دار پاسخ نداد. نتایج بررسی ویژگی های زیستی مشخص کرد افراد نر (10.70 روز) و ماده (10.52 روز) زنبور te به طور معنی داری نسبت به افراد نر (11.20 روز) و ماده (10.95 روز) زنبور tb دوره رشدی نابالغ کوتاه‌تری داشتند. طول عمر زنبورهای ماده te و tb به ترتیب 3 و 2 روز به دست آمد. نرخ خالص تولید مثل و نرخ ذاتی افزایش جمعیت در زنبورهای te و tb به ترتیب 16.56 فرد نتاج و 0.2337 روز1– و 15.20 فرد نتاج و 0.2220 روز1– برآورد شد. نرخ تبدیل میزبان به تخم پارازیتویید (qp) در هر دو گونه زنبور معادل یک بدست آمد. در سایر پراسنجه ها نیز گونه t. evanescens نسبت بهt. brassicae برتری نسبی داشت. در این مقاله، امکان کاربرد روش بویایی‌سنجی به جای بررسی‌های زمان بر تعیین ویژگی های غالبا متغیر زیستی برای انتخاب دشمن طبیعی مناسب، مورد  بحث قرار گرفته است.

Application of olfactory response of natural enemies for species selection in biological control: a comparative study on Trichogramma evanescens West. and T. brassicae Bezd.

The olfactory responses and biological attributes of Trichogramma evanescens (Te) and T. brassicae (Tb) were studied at laboratory conditions. Odor treatments included Carob moth eggs and healthy and infested pomegranate crown and seed and healthy and artificially damaged leaves. The olfactory apparatus consisted of a Y shape glass tube with 30° angle. Ninety mated females (0–24 hrs. old) of each species were exposed to the selected odor and clean air in 3 replications (each 30 wasps as one replication). In addition, biological characteristics of wasps were determined on Carob moth eggs using two sex age–staged life table approach. Olfactory results revealed that Te wasps significantly responded to the odors of Carob moth eggs and healthy and infested pomegranate crown and seed over clean air. In contrary, Tb wasps did not respond positively toward any tested odor. Considering biological trait investigations, Te male and female immature stage took 10.70 and 10.52 days being significantly shorter compared with that of Tb male (11.20 days) and female (10.95 days), respectively. Adult female Te had 3 days longevity which was one day longer than that of Tb wasps (2 days). The net reproductive rate and intrinsic rate of population increase of Te and Tb wasps were 16.56 offspring and 0.2337 day–1 and 15.20 offspring and 0.2220 day–1, respectively. Eventually, the transformation rate of host to parasitoid egg (Qp) was equal to 1 for both species. In order to select superior natural enemy candidates for biological control programs, the possibility of using fast olfactory tests instead of time consuming biological studies is discussed.