پراسنجه‌های جدول زندگی و میزان پارازیتیسم زنبور trichogramma embryophagum در پرورش انبوه طولانی مدت روی تخم‌های شب‌پرۀ آرد

کیفیت عوامل کنترل بیولوژیک نقش مهمی در موفقیت یک برنامۀ کنترل بیولوژیک دارد. اعتقاد بر این است که پرورش انبوه طولانی مدت این عوامل در محیط بسته روی کیفیت آن ها تاثیر دارد. ویژگی‌های جدول زندگی و پارازیتیسم زنبورtrichogramma embryophagum (hartig)  طی 32 نسل روی تخم های ephestia kuehniella zeller مورد بررسی قرار گرفت. جمعیت اولیۀ زنبور از باغات انار کوهدشت استان لرستان و میزبان آزمایشگاهی از یک انسکتاریوم پرورش حشرات مفید در همدان تهیه و در دمای2±27 درجۀ سلسیوس و رطوبت نسبی 5±65 درصد پرورش داده شدند. داده های مربوط به طول مراحل مختلف رشدی، بقا، باروری و پارازیتیسم زنبورها در نسل های 5، 10، 15، 20، 25، 28، 30 و 32 جداگانه، تعیین و از روش جدول زندگی مرحلۀ رشدی-سنی دو جنسی و نرم افزارهای  twosex–mschart programوconsume–mschart  برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد طول عمر افراد بالغ ماده تا نسل 15 تفاوت معنی‌داری ندارد اما با افزایش تعداد نسل‌ها به طور معنی‌داری کاهش یافته و به 7.15 روز در نسل 30 رسید. بیشترین و کمترین میزان زادآوری زنبور به ترتیب در نسل‌های 5 (72.73 تخم) و 32 (28.64 تخم) مشاهده شدند. بیشترین نرخ خالص تولید مثل (r0) نیز در نسل‌های 5–15 مشاهده شد. نرخ ذاتی افزایش طبیعی جمعیت (r) نیز در نسل‌های 5 تا 15 به‌طور معنی‌داری از سایر نسل‌ها بیشتر بود. مقدار r از 0.301 روز 1– در نسل 5 به 0.229 روز 1– در نسل 32 رسید. میزان نرخ متناهی پارازیتیسم (ω) نیز با افزایش تعداد نسل‌ها کاهش یافت و از 0.478 (میزبان/پارازیتوئید/روز) در نسل 5 به 0.332 (میزبان/پارازیتوئید/ روز) در نسل 32 رسید. براساس یافته‌های این تحقیق وجود شرایط پرورش یکنواخت و عدم افزودن افراد وحشی  به جمعیت، سبب کاهش کیفیت زنبورهای پرورش یافته پس از نسل 15 شد.

Life table parameters and parasitism rate of Trichogramma embryophagum in long–term mass rearing on Ephestia kuehniella eggs

The quality of biological control agents has a main role in the success of a biological control program. It is believed that long–term mass rearing in confinement may affect the quality of them. In this study, the life table and parasitism parameters of Trichogramma embryophagum (Hartig) reared on Ephestia kuehniella Zeller eggs was studied for 32 generations (G). The initial population of wasp from the pomegranate orchards of Kuhdasht County (Lorestan Province) and the population of host from an insectary, from Hamadan (Hamadan Province), were prepared and reared at 26°C, RH of 65%. Data on the duration of different developmental stages, survival, fecundity and parasitism in G5, G10, G15, G20, G25, G28, G30 and G32 were determined separately, and were analyzed using age–stage, two–sex life table theory with use of TWOSEX–MSChart and CONSUME–MSChart programs. The adult longevity was not significantly different until the 15th generation, but declined as the generation numbers increased and reached 7.15 days in G30. The highest and lowest fecundities were observed in G5 (72.73 eggs) and G32 (28.64 eggs), respectively. The highest values of net reproductive rate (R0) were seen in G5 to G15. The values of intrinsic rate of increase (r) in G5 to G15 were significantly higher than the other generations. The r value from 0.301 day–1 in G1 reached to 0.229 day–1 in G32. Also the finite rate of parasitism (ω) with increasing the generation numbers declined and from 0.478 host/parasitoid/day in G5 reached to 0.332 host/parasitoid/day in G32. According to the findings of this study, due to the constant rearing conditions and not adding wild individuals with genetic diversity to the population, after the 15th generation, the quality of reared individual’s decreases significantly.