بررسی اثرات کشندگی عصاره‌های توتون، تنباکو و آویشن کوهی روی شته توتون (myzus nicotianae) در شرایط آزمایشگاهی

شته توتون (myzus nicotianae) یکی از مهم ترین آفات توتون بوده و موجب کاهش کمی و کیفی محصول می گردد. امروزه به دلیل پیدایش مقاومت آفات به سموم شیمیایی و اثرات زیان بار و مخرب آن‌ها بر سلامتی بشر و محیط زیست، کاهش استفاده از ترکیبات شیمیایی در کنترل آفات امری ضروری به نظر می رسد. به همین منظور، استفاده از عصاره های گیاهی برای کنترل آفات پیشنهاد می‏شود. در پژوهش حاضر، تاثیر عصاره گیاهان توتون (nicotiana tabacum)، تنباکو (nicotiana rustica) و آویشن کوهی (thymus pubescens) روی شته توتون بررسی شد و آزمایش‏های زیست سنجی به صورت طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در شرایط آزمایشگاهی (دمای 1 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی) انجام شد. درصد کشندگی حشرات بالغ ، با کاربرد عصاره های گیاهی یاد شده در پنج غلظت6000 ،8000، 10000، 15000 و 20000 (میلی لیتر بر لیتر) و سه زمان (24، 48 و 72 ساعت) محاسبه شد. اختلاف معنی داری در درصد کشندگی عصاره های مذکور روی آفت در غلظت های مختلف  در زمان های مورد مطالعه مشاهده شد. بر اساس نتایج، میزان کشندگی با افزایش غلظت و گذشت زمان افزایش یافت. بیشترین و کمترین میزان کشندگی پس از گذشت 72 ساعت به ترتیب در تیمار عصاره تنباکو با غلظت 20000 میلی لیتر بر لیتر  با 100 درصد تلفات و عصاره آویشن کوهی با غلظت 6000 پی پی ام با 56.75 درصد تلفات مشاهده گردید. مقدار lc50 برای عصاره های توتون، تنباکو و آویشن کوهی به ترتیب 12463، 10210 و 17385 میلی لیتر بر لیتر برای شته توتون به دست آمد که تاثیر کشندگی بیشتر عصاره تنباکو را نسبت به سایر تیمارها نشان داد.

[Short article] Investigation of the lethal effects of tobacco (Nicotiana tabacum ), tombak (Nicotiana rustica ) and thyme on tobacco aphid (Myzus nicotianae ) in the laboratory conditions

Tobacco aphid (Myzus nicotianae) is an important pest affecting the quantity and quality of tobacco products which may cause pesticides application inevitable. Today, due to the emergence of pests resistant to chemical pesticides and their adverse effects on the human health and environment, it is a mandate to reduce the use of chemical compounds in pest control. In this regard, the use of botanicals such as plant extracts and essential oils are recommended as safe alternatives to the chemical pest control measures. In the present study, the effect of tobacco (Nicotiana tabacum), tombak (Nicotiana rustica) and thyme extracts were investigated on tobacco aphid. The bioassay tests were accomplished under a complete randomized design with four replications at 25 ± 1 °C, 65 ± 5% RH and a photoperiod of 16:8 hours L:D. The percentage mortality was calculated for five concentrations (6000, 8000, 10000, 15000, and 20000 ppm) of each plant extract at 24, 48 and 72 hours post application. According to the results, the pest mortality increased with the increasing concentration of plant extracts and elapsed time after treatment. The highest mortality rate (100%) belonged to tombak extract with a concentration of 20000 ppm and the lowest rate (56.75%) was observed in thyme extract at 6000 ppm concentration, respectively. The LC50 values of tobacco, tombak and thyme extracts were 12463, 10210 and 17385 ppm on the tobacco aphid tested population, respectively, showing the greater effect of the tobacco extract compared with that of other extracts.