تاثیر اسید اسکوربیک و کربوهیدرات‌های سوربیتول و مانیتول بر شاخص‌های تغذیه‌ای و سامانه ایمنی شب‌پره آرد ephestia kuehniella (lep.: pyralidae)

نقش غذا در رشد، تولیدمثل، پارامترهای ایمنی و فعالیت آنزیم‌های موثر در هضم به اثبات رسیده است. چنان‌چه حشرات از غذای مطلوب و با ارزش غذایی بالاتر بهره‌مند شوند سامانه ایمنی قوی‌تری داشته و بهتر می‌توانند با عوامل بیگانه مقابله کنند. به علاوه، تغذیه کافی در دوران لاروی منجر به تولید حشراتی با توان بارآوری مناسب می‌شود که این موضوع از اهداف مهم پرورش حشرات میزبان واسط انگل واره‌ها است. لذا در تحقیق حاضر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک شب‌پره آرد با تغذیه از ویتامین c و قندهای سوربیتول و مانیتول به‌عنوان مکمل غذایی در شرایط آزمایشگاهی تعیین شد. حشرات در شرایط آزمایشگاهی (دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 45% و دوره روشنایی به تاریکی 14:10 ساعت) پرورش داده شدند و از لاروهای سن سوم در آزمایشات استفاده شد. تیمارها شامل تیمار اول :آرد (99 گرم) + اسید اسکوربیک (یک گرم)، تیمار دوم آرد (97 گرم)+ سوربیتول (سه گرم)، تیمار سوم آرد (97 گرم) + مانیتول (سه گرم)، تیمار چهارم (شاهد) آرد (100 گرم) بود. آزمایشات در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شدند. نرخ نسبی رشد (rgr) در همه تیمارها نسبت به شاهد افزایش معنی‌داری نشان داد. لاروهای سن سوم بید آرد پرورش یافته روی رژیم غذایی حاوی ویتامین c و مانیتول به ترتیب بیشترین کارایی تبدیل غذای خورده شده (eci) (0.66±7.66 درصد) و بالاترین شاخص هضم نسبی (fdi) (2.72±37.2 درصد) را دارا بودند. بالاترین شاخص تبدیل غذای هضم شده به زیست توده (ecd) (0.9±16.38 درصد) مربوط به لاروهایی بود که از غذای حاوی ویتامین c تغذیه کردند. فعالیت کیموتریپسین (0.03±1.05) میکرومول بر دقیقه بر میلی‌گرم پروتئین در لاروهای تغذیه کرده از غذای حاوی ویتامین c افزایش معنی‌داری داشت. در حالی‌که فعالیت پروتئاز دیگر یعنی تریپسین توسط هر دو تیمار قندی و ویتامین c نسبت به شاهد افزایش یافت. رژیم‌های غذایی حاوی قندهای سوربیتول و مانیتول فعالیت آنزیم‌های کربوهیدرازی آلفا گلوکوزیداز (0.07±0.74) و بتا گلوکوزیداز را به میزان (0.008±0.44) میکرومول بر دقیقه بر میلی گرم پروتئین نسبت به سایر تیمارها تغییر دادند و فعالیت لیپاز در لاروهای تغذیه کرده از غذای حاوی سوربیتول به مقدار (0.06±1.30) و ویتامین c به مقدار (0.01±0.6) میکرومول بر دقیقه بر میلی‌گرم پروتئین کاهش معنی‌داری نشان داد. مانیتول بر فعالیت لیپاز تاثیر مثبت یا منفی نشان نداد. در بحث ایمنی شناسی تزریق جدایه 47 از قارچ beauveria bassiana (غلظت 105 اسپور در میلی‌لیتر) به لاروهای سن سوم، سبب پاسخ همولنف به شکل افزایش معنی‌دار تعداد کل سلول‌های خونی و ایمنوسیت‌ها در زمان چهار ساعت پس از تیمار بود که نقش ویتامین c از سایر تیمارها در تغییر تعداد سلول‌های خونی به میزان (48.7± 625) عدد در میلی‌متر مکعب خون بارزتر بود. تعداد کل سلول‌های خونی، پلاسموتوسیت‌ها و گرانولوسیت‌ها با گذشت زمان تا 24 ساعت روند کاهشی نشان داد. به طور کلی، در میان تیمارها، ویتامین  cو قند مانیتول می‌توانند به عنوان گزینه‌های مناسبی در رژیم غذایی شب‌پره آرد لحاظ شوند. به نظر می‌رسد بهبود کیفیت غذای لاروها در میزان هضم غذا، فعالیت آنزیم‌های گوارشی و توان دفاع فیزیولوژیک حشره موثر بوده و می‌توان امیدوار بود که پرورش شب‌پره آرد به‌عنوان میزبان جایگزین برای دشمنان طبیعی با قوت بیشتری محقَق شود.

Effect of ascorbic acid, sorbitol and mannitol carbohydrates on feeding indices and immune system of Ephestia kuehniella (Lep.: Pyralidae)

It is proved that nutrients have an important role in growth, reproduction, immune and activity digestive enzyme. If insects feed on suitable and valuable food, they will have a strong immune capacity and could be better against foreign agents. In addition, larval feeding lead to produce of insects that they have high fecundity potention. This is important purpose of rearing of intermediate hosts for parasitoides. So, in the present study, some physiological properties of Ephestia kuehniella by feeding with vitamin C and sorbitol and mannitol were determined as a dietary supplement in vitro. Condition of rearing was 25±1 ºC, RH=45% and L: D=14:10 h. Treatments were including first treat: flour (99 g) + ascorbic acid (1 g), second treat: flour (97g) +sorbitol (3 g), third treat: flour (97 g) +mannitol (3 g) and forth treat: flour (100 g) as control. Experiments were done with completely randomized design. Relative growth rate (RGR) showed a significant increase in all treatments compared to control. Third instar larvae reared on nutritional diet containing vitamin C and mannitol had the highest efficiency of conversation of ingested food (ECI) (7.66±0.66%) and highest feeding deterrent index (FDI) (37.2±2.72%). The highest index of efficiency of conversation of digested food to biomass (ECD) (16.38±0.9%) was found in larvae fed on diet containing vitamin C. Chymotrypsin activity significantly increased in larvae fed on vitamin C–enriched food. Whereas, the activity of another protease, trypsin, increased by both sugars and vitamin C treatments compared to those of control. Nutritional diets containing sorbitol and mannitol sugars increased the activity of carbohydrase enzymes, alpha (0.74±0.07) and beta glucosidase (0.44±0.008) µmol/min/mg protein compared to other treatments, and decreased lipase activity in larvae fed on diet containing sorbitol (1.3±0.06) and vitamin C (0.6±0.01) µmol/min/mg protein. Mannitol did not have a positive or negative effect on lipase activity. Regarding immunology, injection of Beauveria bassiana (isolate 47) to third instar larvae resulted in a significant increase in total blood cell and immunocyte counts 4 h after treatment. In fact, the role of vitamin C was clearer in altering blood cell counts (625±48.7) in mm3 hemolymph compared with other treatments. The number of blood cells showed a decreasing trend over time up to 24 hours. In general, among the treatments, vitamin C and mannitol sugar can be considered as good choices in the Mediterranean flour moth diet. It seems that improving the quality of the larval food is effective in their digestion, digestive enzymes, and insect physiological defense potential and the objective of rearing of Ephestia kuehniella as an alternative host to natural enemies will be achieved more strongly.