ارزیابی بیمارگری steinernema feltiae روی بید گوجه‌فرنگی، tuta absoluta در شرایط آزمایشگاه و گلخانه

بید گوجه فرنگی (tuta absoluta)، یکی از آفات مخرّب و کلیدی گوجه‌فرنگی است که در صورت طغیان محصول را به‌طور کامل از بین می‌برد. در این بررسی بیمارگری نماتدsteinernema feltiae filipjev  روی سنین مختلف لاروی t. absolutaدر شرایط آزمایشگاه و همچنین غلظت موثر نماتد در کنترل آفت در شرایط گلخانه ارزیابی شد. در مطالعه آزمایشگاهی، نتایج تاثیر غلظت های صفر، 125، 200، 355، 632 و 1124 عدد لارو عفونت زای سن سوم نماتد (infective juveniles, ijs) روی لاروهای سنین دو تا چهار بید گوجه فرنگی نشان داد که 48 ساعت پس از آلوده‌سازی، نماتد قادر به بیمارکردن سنین لاروی آفت می‌باشد و با افزایش تراکم جمعیت نماتد، درصد تلفات نیز افزایش می‌یابد. درصد تلفات سنین لاروی t. absoluta، در سطح احتمال 1% اختلاف معنی داری با یکدیگر داشتند. درصد مرگ و میر لاروهای سنین دوم، سوم و چهارم در بالاترین غلظت نماتد 1124 عدد ijs به ترتیب 31.5، 75.6 و 85.9 درصد بدست آمد. این مقادیر در کمترین غلظت نماتد به ترتیب معادل 16.8 ، 26.7 و 30.3 درصد بود. برای انجام آزمایش در شرایط گلخانه، سه تیمار شامل موثرترین غلظت نماتد معادل 1124 عدد ijs در یک میلی‌لیتر آب، فراورده بِلتیرول باکتریbacillus thuringiensis (bt)،با غلظت 2.5 در هزار (32% wp) به‌عنوان تیمار مقایسه و تیمار شاهد بدون نماتد در شش تکرار در نظر گرفته شد. میانگین تلفات سنین مختلف لاروی بید گوجه فرنگی در تیمار s. feltiae با 2.9±77.5 درصد در مقایسه با نتایج حاصل از تاثیر فراوردهbt  با 13.7±40 درصد و تیمار شاهد، اختلاف معنی‌داری داشت. نتایج به دست آمده حاکی از پتانسیل نماتد s. feltiae در بیمارگری لاروهای بید گوجه‌فرنگی و تاثیر معنی‌دار آن در ایجاد تلفات روی این آفت می‌باشد.