بررسی تاثیر روغن ولک بر کفشدوزک‌‏هایcryptolaemus montrouzieri و chilocorus bipustulatus

کفشدوزک muls. cryptolaemus montrouzieri و کفشدوزک نقاب‌دار دولکه‌ای،chilocorus bipustulatus (l.)  از جمله شکارگرهای مهم شپشک‌های خانوادۀ diaspididae و eriococcidae در ایران می‌باشند. از جمله روش‌های شیمیایی مبارزه با شپشک‌ها استفاده از روغن‌های معدنی بوده که سازگاری بالاتری با محیط داشته و با سرعت نسبتاً زیادی در محیط از بین رفته و خطر بروز مقاومت یا طغیان آفات ثانویه در رابطه با این ترکیبات بسیار کم است. در این مطالعه اثر روغن ولک روی حشرۀ کامل و سنین مختلف لاروی کفشدوزک c. montrouzieri و c. bipustulatus روی برگ‌های مرکبات در شرایط باغ مورد برررسی قرارگرفت. ابتدا سنین مختلف لاروی و حشرات کامل کفشدوزک‌های مزبور به‏صورت جداگانه رهاسازی و سپس با غلظت‌های 5/0، 1 و 5/1 درصد روغن ولک و آب (شاهد) روی برگ‏ها اسپری و پس از 24 ساعت تعداد حشرات مرده و زنده شمارش شد. نتایج نشان داد که در سطح احتمال 5 درصد اختلاف معنی‌داری بین اثر غلظت‌های مختلف و در تمام مراحل سنی هر دو کفشدوزک وجود دارد. غلظت 5/1 درصد دارای بیشترین مرگ‏ومیر، به‏ترتیب به‌میزان 1/11±92/16 و 1/24±96/83 درصد در لارو سن اول کفشدوزک‏های c. montrouzieri و c. bipustulatus بود. براساس نتایج و مقایسۀ آن با معیارهای ارزیابی سازمان بین‌المللی مبارزۀ بیولوژیک (iobc)، درصد مرگ‌ومیر غلظت‌های ١ ‏و 0/05 ‏درصد روغن ولک در اکثر مراحل سنی برای هر دو گونه کفشدوزک در ردۀ دوم گروه‏بندی اثرات جانبی آفت‏کش‏ها ‏(با خطر متوسط) قرارگرفتند.