معرفی و کاربرد مقیاس دوارزشی موکن در اندازه‌گیری های آموزشی و روانشناختی

هدف: این مقاله ضمن معرفی مقیاس موکن(msa) ، کاربرد آن در زمینه ارزیابی آموزشی را با ارائه شواهد برازش مدل‌های موکن در مطالعه سنجش میزان آگاهی از تکنیک صحیح اندازه‌گیری فشارخون دانشجویان دندانپزشکی کرمان (سال تحصیلی 95-96) بر اساس دستورالعمل انجمن قلب آمریکا نشان می‌دهد. روش پژوهش: تحلیل مقیاس موکن، رویکردی غیرپارامتری از نظریه سوال-پاسخ است که می‌تواند در ارزیابی و اندازه‌گیری‌های آموزشی و روان‌شناختی با فرضیاتی سهل‌گیرانه‌تر از مدل‌های پارامتری نظریه سوال- پاسخ استفاده شود. یافته‌ها: در نتایج تحلیل ثانویه داده‌ها بر روی آزمونی 14 سوالی که به شیوۀ سرشماری از 138 نفر دانشجوی سال پنجم و ششم دندانپزشکی دانشگاه کرمان به‌عمل‌آمده بود (با استفاده از نرم‌افزار r)، ضرایب مقیاس‌پذیری تک‌تک سوال‌ها و ضرایب مقیاس‌پذیری جفت سوال‌ها، مثبت با خطای معیار کم به دست آمد. ضریب مقیاس‌پذیری کل 0/490 (در حد متوسط) بود که حذف سوال 5، شاخص مقیاس‌پذیری کل را به 0/54 (در حد قوی) افزایش داد. لذا نتایج تحت مدل همگن یکنواخت (mh) موکن نشان داد که فرض یکنواختی برای آزمون وجود دارد و تک‌بعدی بودن حاصل‌شده است. فرض رتبه‌بندی نامتغیر سوال‌ها از طریق تعداد دفعات نقض مفروضه عدم تقاطع توابع پاسخ به سوال، مورد بررسی قرار گرفت و روش انتخاب سوال به روش پس‌رو حذف سوال 5 را تایید کرد. به دست آمدن ضریب مقیاس‌پذیریht به میزان 0/45، نشان داد که شواهد برازش مدل یکنواختی مضاعف (dm) وجود دارد. چهار ضریب پایایی به‌دست‌آمده برای مجموعه 13 سوالی از 0/86 تا 0/91 متغیر بودند.نتیجه‌گیری: شواهد نشان داد که از این مقیاس می‌توان هم برای رتبه‌بندی افراد و هم برای رتبه‌بندی سوال‌ها استفاده کرد. 

introduction and application of dichotomous moken scale analysis (msa) in educational and psychological measurements

objective: this study aims to introduce this scale for dichotomous responses and shows the application of it in the field of educational measurements/assessments by providing evidence of fitting mokken in study the level of knowledge of the fifth- and sixth-year students of kerman dental school (academic year 95-96) about blood pressure (bp)measurement technique according the guideline of the american heart association.methods: mokken scale analysis (msa) is a probabilistic-nonparametric approach to item response theory (irt) that can be used to evaluate fundamental measurement properties in educational and psychological measurements with less strict assumptions than parametric irt models.results: the results of secondary data analysis of the test included 14 items and all of 131 students, showed (using r software), that, the scalability coefficients of each item and the scalability coefficients of the item pairs were positive with low standard error. the overall scalability coefficient was 0.490 (medium), and omission of item 5 increased the overall scalability coefficient to 0.54 (strong/high). therefore, the results under the monotone homogeneity model (mh) showed no violations of monotonicity and one-dimension was obtained. invariant item-ordering results from iio analyses showed the number of violations from the assumption of non-intersecting response functions, bottom-up method for selecting items confirmed the deletion of item 5. obtaining the ht scalability coefficient of 0.45, was an evidence of fitting double monotonicity (dm) model. four reliability coefficients calculated for the set of 13 items ranged from 0.86 to 0.91. conclusion: this study showed that this scale can be used to rank both individuals and items.