سنجش رابطه سرمایه اجتماعی با تساهل مذهبی (نمونه‏پژوهی: دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد)

در جوامعی که چندگونگی مذهبی وجود دارد، زندگی مسالمت‌آمیز، جز در سایه تساهل مذهبی و به رسمیت شناختن تمامی مذاهب، امکان پذیر نیست. نبود تساهل مذهبی، پیامدهایی چون خشونت مذهبی را در پی دارد. همچنین تساهل مذهبی، تاثیر بسزایی نیز بر نگرش سیاسی افراد برجای می‌گذارد. پرسش‏های پژوهش حاضر عبارت‏اند از:1. تساهل مذهبی شیعیان نسبت به مذاهب رسمی کشور، در چه سطحی است؟ 2. چه عواملی بر تساهل مذهبی تاثیرگذارند؟ بنابراین، هدف از این پژوهش- که به روش پیمایشی انجام گرفته است- سنجش تساهل مذهبی و عوامل موثر بر آن، در میان دانشجویان دانشگاه فردوسی است. با توجه به پیشینه نظری، متغیرهای سرمایه اجتماعی، تحصیلات، جنسیت و سن، به‌عنوان عوامل موثر بر تساهل مذهبی انتخاب شدند. نتایج نشان می‌دهد که تساهل مذهبی شیعیان نسبت به سایر مذاهب، وضعیت مطلوبی ندارد. همچنین آزمون فرضیه‏ها نیز نشان می‌دهد که سرمایه اجتماعی درون‌گروهی، بر تساهل مذهبی تاثیر منفی و سرمایه اجتماعی برون‌گروهی، تاثیر مثبت دارد. تحصیلات و جنسیت نیز تاثیر مثبت و سن، تاثیر منفی بر تساهل مذهبی دارند. تاثیر مثبت تساهل مذهبی بر تساهل سیاسی نیز تایید شده است.