آینده‌پژوهی تغییرات اجتماعی خانواده (ارائه یک مدل نظری ترکیبی)

بررسی تغییرات آینده خانواده نیازمند مدل نظری جامعی است که بتواند پویایی و ایستایی تغییرات را دربرگیرد. این مقاله در راستای تدوین چنین مدلی ارائه ‌شده است. روش مطالعه تحلیل نظری است که در آن با استفاده از سه رویکرد نظری فردگرایی، سرمایه اجتماعی و تکوین شکل مدلی ترکیبی ارائه شده است. براساس این مدل، تغییرات آینده خانواده نتیجه راهبردهای نسل حاضر برای سازگاری با شرایط ساختاری است. این نسل با بازاندیشی شرایط ساختاری جامعه که در سیاست زندگی و مشی تربیتی آنان تبلور می‌یابد، در شکل‌دادن به ساختارهای متفاوت در دوره بعد نقش دارد. نسل دوم متاثر از راهبردهای والدین خود عادت‌واره‌ای متفاوت دارد و انتخاب‌هایی در زندگی خانوادگی خود خواهد داشت که ممکن است تکمیل‌کننده یا بازتولیدکننده ساختارهای پیشین باشد. مدل پیشنهادی با انجام پژوهشی کیفی با 33 مشارکت‌کننده از میان عموم مردم و 12 مشارکت‌کننده از میان صاحب‌نظران حوزه خانواده ارزیابی شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد با استفاده از این مدل، در صورت وجود پیش‌بینی‌ها درباره وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشور و تعیین سهم هریک از طبقات اجتماعی از کل جمعیت کشور، امکان پیش‌بینی تغییرات خانواده با طرح سناریوهای مختلف وجود دارد.

Futures Study of Family Social Changes: Providing a Theoretical Mixed Model

Research on future family changes requires a comprehensive theoretical model which embraces both the dynamism and the state of change. This article is intended to formulate such a model. The method of study is theoretical analysis. In this regard, three theoretical approaches including individualism, social capital and morfogenisis approach were selected. The theoretical model of future family change has been developed through these three approaches. Based on this model, future family changes are the result of strategies that the current generation is using to adapt to structural conditions. This generation plays a role in shaping different structures in the later period by reflexivity on the structural conditions of the society that are crystallized in their politics of life and their tranning approach towards their children. The second generation affected by their parenting strategies will have a different habit and they will make choices in their family life that may complement or reproduce previous structures. The proposed model was evaluated by conducting a qualitative research with 33 participants from the general population and 12 participants from family experts. The results showed that using this model, if there are forecasts on the economic and social status of the country and determining the share of each social class of the total population, it is possible to predict family changes with different scenarios.