حافظۀ جمعی و تاثیر آن بر شکل‌گیری هویت شهری (مورد مطالعه: محلۀ وحدت اسلامی و شهرک غرب)

توسعه شهری یکی از مسائل عمده‌ای است که کشور ما در این سال‌ها همواره با آن مواجه بوده است. شکل‌گیری مناطق تازه‌تاسیس در کنار محلات قدیمی‌تر در شهرهای با قدمت تاریخی، منجر به ایجاد تیپولوژی خاصی برای شهرهای مدرن در مسیر توسعه می‌شود. بخش عظیمی از هویت محلات قدیمی، همان‌طور‌که موریس هالبواکس یادآور می‌شود، از خاطرات جمعی اهالی محل تشکیل شده است؛ درحالی‌که در مناطق تازه‌تاسیس شهری اساساً این خاطرات جمعی وجود خارجی ندارند و براساس ضرورت زندگی مدرن، به‌وجود هم نخواهند آمد. در این پژوهش سعی شده است روند شکل‌گیری هویت شهری در محله قدیمی وحدت اسلامی (شاپور سابق) در مقایسه با محله به‌نسبت تازه‌تاسیس شهرک غرب تهران با روش مطالعه موردی کیفی و با ابزار مصاحبه با ساکنان آن محلات، بررسی و ارزیابی شود. یافته‌ها بیانگر این است که محله وحدت اسلامی که هنوز توانسته است ساختار خود را حفظ کند و دستخوش تغییرات عمده نشود، توسط خاطرات جمعی‌ای که اهالی محل در مکان‌های مشخص در آن دخیل بوده‌اند، هویت خود را حفظ کرده‌ است؛ اما شهرک غرب با توجه به نداشتن مکان‌های مشترک و تشکیل نشدن حافظه جمعی و رشد اقتضائات زندگی مدرن در آن و برقرار نشدن ارتباط اجتماعی محله‌ای و همسایگی، از خاطرات جمعی‌ کمتر و درنتیجه، هویت مستقل ضعیف‌تری بهره‌مند است.

Collective Memory and Its Impact on the Formation of Urban Identity (Case Study: VahdateIslami and ShahrakeGharb)

Urban development is one of the major issues that our country has always faced with in recent years. The formation of newly established areas alongside older neighborhoods in historical cities has created a specific typology for modern cities on the path to development. A large part of the identity of the old neighborhoods, as noted by Maurice Halbwachs, is composed of collective memories of the locals, while in newly established urban areas, these collective memories are essentially nonexistent. According to the requirements of modern life, they will not exist. In this research, the process of formation of urban identity in the old VahdateIslami (Shapour) neighborhood has been studied and evaluated in comparison with the relatively new neighborhood of Tehran’s ShahrakeGharb with qualitative case study method and with interviewing tool from residents of those neighborhoods. The findings indicate that the neighborhood was not able to maintain its own structure and undergoes major changes, retains its identity through collective memories involved in specific places of the locals; But ShahrakeGharb, due to the lack of common spaces and the lack of collective memory and the growth in the demands of modern life, and the lack of social communication between neighborhoods, have less mass memories and thus a weaker independent identity.