جایگاه انواع سرمایه در پایداری نسلی نظام بهره‌برداری خانوادگی

نتایج بیشتر پژوهش‌ها در ایران در حوزه نظام بهره‌برداری خانوادگی دلالت بر ناپایداری اقتصادی این واحدها دارد؛ از این‌رو در سال‌های اخیر، شناسایی زمینه‌های پایداری این واحدها به یکی از موضوعات مهمی تبدیل شده که پژوهشگران و برنامه‌ریزان به آن توجه داشته‌اند. با توجه به این موضوع و با وجود اینکه سوگیری‌های سیاستی و حمایتی دولتی، بیشتر به‌سوی واحدهای بهره‌برداری بزرگ‌مقیاس است، پرسش اصلی این است که چه عواملی زمینه‌ساز تاب‌آوری بهره‌برداری‌های خانوادگی در محدوده مورد مطالعه شده است؟ برای پاسخ به این پرسش از فضای مفهومی برگرفته از نظریه اجتماعی بوردیو استفاده شد تا تحلیل جامعه‌شناختی متفاوتی از سازوکارهای بازتولید و مانایی نظام بهره‌برداری خانوادگی ارائه شود. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها از تکنیک مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته با اعضای 14 خانواده بهره‌بردار (35 مصاحبه) و برای تحلیل داده‌ها از راهبرد تحلیل محتوای کیفی «شیوه به‌کارگیری قیاسی مقوله‌ها» و تکنیک کدگذاری فرضیه‌ای استفاده شد. در مرحله تحلیل داده‌ها، از نرم‌افزار تحلیل داده‌های کیفی مکس کیو دی‌ای 2018 و برای افزایش قابلیت اتکا از نوار ابزار «توافق کدگذاران» بهره برده شد. براساس تحلیل یافته‌ها، اعضای خانواده‌های بهره‌بردار از شکل‌های گوناگون سرمایه اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و نمادین برای بقای واحد بهره‌برداری استفاده می‌کنند که در این میان، نقش سرمایه نمادین چشمگیر است. چرخه تبدیل شکل‌های گوناگون سرمایه به همراه راهبردهای بازتولید و تبدیل مجدد، درنهایت منجر به تداوم (بقا، تحول) یا خاتمه فعالیت واحد بهره‌برداری می‌شود. نتایج پژوهش این فرض را تقویت می‌کند که باید هنگام پژوهش درمورد نظام بهره‌برداری کشاورزی خانوادگی، عنصر «خانواده» را در نظر بگیریم. درواقع این مقاله با مطالعه نحوه کمک‌کردن تمامی افراد دخیل در کسب‌وکار (اعضای خانواده بهره‌بردار) به حفظ کسب‌وکار کشاورزی خانوادگی، به‌جای تمرکز صرف بر نقش رئیس واحد بهره‌برداری (برحسب پژوهش‌هایی که تاکنون در این ‌زمینه در ایران انجام شده) نشان می‌دهد در میدان کشاورزی خانوادگی، سطوح مختلفی از سرمایه افراد به شیوه‌هایی استفاده می‌شود که حفظ‌کننده نظام بهره‌برداری خانوادگی است و روابط بین اعضای خانواده نیز می‌تواند از سطوح مختلف سرمایه تاثیر بگیرد. با افزایش آگاهی درمورد کارکرد سرمایه‌های مختلف افراد، واحد بهره‌برداری خانوادگی می‌تواند از این سرمایه‌ها استفاده موثرتری داشته باشد، به‌ویژه اگر نحوه استفاده از سرمایه‌ها به نفع «تحول» کشاورزی خانوادگی باشد.

Qualitative Analysis of the Role of Capital Types in the Reproduction of the Family exploitational System

According to the 2008 International Bank for Reconstruction and Development, the three complementary and immediate outbreaks of poverty for rural households, including "smallscale farming (family exploitation)", "the provision of outoffarm labor in agriculture and the nonrural economy, Agriculture ", and" migration ". In this article, we will study the agricultural farming families that have chosen the first route in the village of Ghowdjan from the functions of the Khansar city. The main question is that given the fact that in most researches in this field in Iran, the economic instability of these units has been emphasized, while the state policy and state policy advocates are more focused on largescale operation units, what factors are behind it? Is there resilience to family exploitation in this village? To answer the research question, Bourdieu’s social theory helped us to provide a different sociological analysis of the reproduction mechanisms and the monotony of the family’s system of exploitation in this village. The semistructured interview technique was used by the members of the 14 families to collect the data. To analyze the data, we used the Qualitative Content Analysis Strategy for the "Approach" method. In the data analysis, we used the Maxqda 12 qualitative analysis software to increase the reliability of the Coderconsensus toolbar. Analysis of the findings shows that the members of the exploiting families use different forms of economic, cultural, social and symbolic capital for the survival of the unit of operation, in which symbolic capital is more important. The conversion of various forms of capital, together with the strategies for reproduction and reconversion, ultimately leads to continuity (survival, transformation), or the end of the unit’s activity. Research results show that by studying how to help all people involved in business (family members of the operator) maintain a familyowned business, instead of concentrating solely on the role of the unit’s manager (such as all research activities that In this context, with increasing awareness of the role and importance of the various assets of the members of the exploiting family,